خستگی بعد از زایمان
احساس خستگی یکی از شایعترین شکایات خانمهایی است که به تازگی مادر شدهاند. بدن شما در یک دورۀ بهبود پس از سختیهای فیزیکی بارداری و زایمان قرار دارد، به ویژه اگر جراحی سزارین انجام داده باشید. غیر از آن، شما در حال مراقبت از یک نوزاد تازه متولدشده نیز هستید که به غذا، عوض کردن پوشک و توجه کامل و تمام وقت نیاز دارد، به شکلی که احتمالاً خواب شما به دلیل پراکندگی، کیفیت پایینی برایتان خواهد داشت. اگر چند هفته از تولد کودکتان میگذرد، ولی هنوز تمام مدت احساس خستگی دارید، شاید بد نباشد اگر در این مطلب میتوانید با دلایل خستگی پس از زایمان و راهکارهای برطرف کردن آن آشنا شوید.
دلایل خستگی پس از زایمان
خستگی تازهمادران میتواند چندین ماه طول بکشد. این امر با مجموعهای از عوامل در ارتباط است مثل اینکه خواب کودک شما تا چه اندازه خوب است، در اختصاص دادن وقتتان به او چقدر مهارت دارید یا چقدر از حمایتهای دیگران در خانه و کارهای بیرون از خانه برخوردار هستید. همچنین برخی از دلایل خستگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
کمخونی: کمخونی نیز ممکن است باعث خستگی شود یا آن را تشدید کند. اگر در دوران بارداری دچار کمخونی شده باشید یا در حین زایمان، خون زیادی از دست داده باشید، ممکن است پزشک توصیه کند علاوه بر ویتامینهای دوران بارداری، از مکمل آهن نیز استفاده کنید.
کمکاری غدۀ تیروئید: گاهی اوقات خستگی پس از زایمان میتواند نشانهای از فعالیت کم غدۀ تیروئید باشد که به عنوان کمکاری تیروئید نیز شناخته میشود. درصد کمی از زنان، پس از زایمان دچار این وضعیت میشوند، پس اگر خستگی شما شدید شد، به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و نگران این موضوع هم نباشید، زیرا کمکاری تیروئید قابل درمان است.
افسردگی: ارتباطی بین خستگی خیلی شدید و افسردگی وجود دارد، هرچند اغلب دلیل آن روشن نیست. ممکن است بیخوابی مزمن منجر به این شود که احساس افسردگی کنید و همین احساس افسردگی میتواند باعث شود سختتر بخوابید. در بسیاری از موارد، اگر متوجه شوید که غیر از خستگی شدید، علاقه به انجام هر کاری را از دست دادهاید و احساس ناامیدی کنید، ممکن است دچار افسردگی پس از زایمان باشید که لازم است در چنین موقعیتی با پزشک خود تماس بگیرید.
بهطورکلی لازم است بدانید که از هیچکدام از دلایل خستگی نباید بترسید و نگران باشید، زیرا تمامی این دلایل در نوع خود طبیعی و کاملاً قابل درمان است.
راههای رفع خستگی پس از زایمان
به خاطر داشته باشید که در حال حاضر اولویت شما حفظ انرژی برای خودتان است تا در نتیجه بتوانید بهتر از نوزادتان و اگر فرزندان دیگری دارید، از آنها نیز مراقبت کنید. برای رعایت این الویت، بهتر است در انجام کارهای منزل از سطح استانداردهایتان کم کنید یا به جای برگزاری یک مهمانی با مناسبتی خاص، اطرافیان مورد نظرتان را برای شام به یک رستوران یا کافه دعوت کنید. اگر اکنون انرژی خود را حفظ کنید، بازیابی انرژی شما در درازمدت سریعتر خواهد بود. برخی از روشهای دیگر برای مقابله با خستگی شامل موارد زیر است:
به قدر کافی بخوابید: زمانی که کودکتان خواب است، شما هم بخوابید و سعی کنید با تاریک شدن هوا به رختخواب بروید. اگر چرت زدن برایتان ممکن نیست، حداقل پاهایتان را بالاتر بگذارید و چشمتان را ببندید. اگر به کودکتان شیر میدهید، به پهلو بخوابید. در این صورت در حین شیر خوردن کودک میتوانید کمی استراحت کنید.
از هر لحظهای برای استراحت استفاده کنید: استراحت کافی داشته باشید، حتی زمانی که مهمان دارید. خانواده و دوستان شما درک خواهند کرد و میتوانند خودشان را سرگرم کنند. برای مراقبتهای شبانگاهی نوزاد نیز از همسرتان کمک بگیرید، مثلاً برای تعویض پوشک هنگام شب، از همسر خود بخواهید این کار را انجام دهد یا هنگام شیردهی، از او بخواهید نوزاد را پیش شما بیاورد.
غذاهای مفید و مناسب بخورید: سعی کنید غذاهای سالم بخورید و تمام وعدههای غذایی روزانه را مصرف کنید. اکنون زمان رژیمهای سخت غذایی نیست و غذا خوردن برای سوختوساز درست بدن شما مفید و لازم است.
مقدار زیادی مایعات بنوشید: نوشیدن آب و مایعات دیگر را در طول روز فراموش نکنید. نوشیدن مایعات و به ویژه آب، یکی از راههای جلوگیری از کمآبی بدن، به ویژه هنگام شیردهی است. همچنین نوشیدن مایعات به میزان کافی از ابتلا به یبوست پس از زایمان نیز جلوگیری میکند.
مصرف کافئین و قند را کاهش دهید: اگرچه ممکن است با مصرف کافئین و شیرینی، بلافاصله احساس بهتری داشته باشید، اما زیاد به آنها تکیه نکنید. بدون استفاده از این موارد در دراز مدت حال شما بهتر خواهد بود. در عوض، با کمک غذاهایی که به تأمین انرژی پایدار کمک میکنند مانند غذاهای دارای کربوهیدراتهای پیچیده و پروتئین، زودتر بهبود بیابید.
مصرف ویتامینها را با تشخیص پزشک ادامه دهید: ممکن است لازم باشد برخی مکملها و ویتامینها را با نظر پزشکتان مصرف کنید، به خصوص اگر به کودکتان شیر میدهید که در این مورد لازم است با پزشکتان مشورت کنید.
برای پیادهروی از خانه بیرون بروید: با راه رفتن آرام و مسافتهای کوتاه شروع کنید. همچنان که قدرت خود را بازیابی میکنید، به تدریج سرعت و طول پیادهروی خود را بیشتر کنید. ورزش کردن میتواند انرژی شما را افزایش دهد و هوای تازه و تحرک میتواند به هر دوی شما کمک کند که شبها خواب بهتری داشته باشید.
از دوستان و خانواده کمک بخواهید: از اطرافیانتان برای انجام کارهای روزمره، آماده کردن غذا، انجام کارهای سایر بچهها یا کارهای بیرون از خانه کمک بگیرید. از یک دوست یا افراد خانواده بخواهید از کودک شما مراقبت کند تا شما قدری دراز بکشید. مطمئن باشید بیشتر اطرافیانتان از چنین فرصتی برای کمک کردن به شما استقبال میکنند.
یک پرستار استخدام کنید: اگر کسی را در اطرافتان ندارید که از او کمک بگیرید و توان مالی لازم را نیز دارا هستید، میتوانید به فکر استخدام پرستاری برای یک مدت کوتاه باشید. پرستارها در مراقبت از مادر و نوزاد تجربه دارند و میتوانند در کارهای خانه، پختوپز، مراقبت از کودکان، شیر دادن به نوزاد یا انجام کارهای بیرون از خانه به شما کمک کنند.
میهمانان خود را عاقلانه انتخاب کنید: بد نیست اگر رفتوآمدهای بعد از زایمان را مدیریت کنید. اگر با مادر یا مادر همسرتان رابطۀ خوبی دارید و ایشان هم به آماده کردن غذا و تمیز کردن خانه علاقه دارند، میتوانید آنها را به خانۀ خود دعوت کنید. اما اگر آنها باید پذیرایی شوند، بهتر است با همسرتان صحبت کنید و از او بخواهید موقعیت شما را درک کند و دیدن آنها را به زمان دیگری موکول کنید. همینطور به خاطر داشته باشید که کاملاً درست و مودبانه است حتی اگر به بهترین دوستانتان بگویید که امروز برای اینکه به دیدن شما بیایند، خیلی خسته هستید.