پیشگیری از شروع مجدد مصرف سیگار و دخانیات پس از زایمان
برخی از زنانی که سیگارشان را در دوران بارداری ترک میکنند یا مصرف قلیان را کنار میگذارند، پس از زایمان دوباره این عادت را شروع میکنند. اگر سیگار را در دوران بارداری ترک کردهاید، بدانید که شما به کودک خود یک هدیۀ بزرگ دادهاید، اما حالا زمان آن است که این تصمیم را همیشگی کنید. با این کار، شما نه تنها کودک خود را از دود مضر دخانیات محافظت میکنید، بلکه خطر ابتلای خود به بیماریهای قلبی، سرطان ریه و سایر بیماریهای مرگبار را نیز کاهش میدهید و مهمتر از همه، میتوانید خیلی راحتتر نفس بکشید. در این مطلب میتوانید با دلایل شروع مجدد سیگار و دخانیات توسط مادران، عوارض دخانیات برای مادر و نوزاد و روشهای ترک و کنترل سیگار و دیگر محصولات دخانی پس از زایمان آشنا شوید.
دلایل شروع مجدد سیگار و قلیان
شروع مجدد مصرف دخانیات دلایل مختلفی دارد. دوران پس از زایمان، زمان آسیبپذیرتری برای زنان خواهد بود و مادران در این دوره ممکن است دچار استرس زیادی باشند. برای مثال این دوران میتواند مجموعهای از استرسها را با خود همراه داشته باشد و گاهی این استرسها باعث میشود برخی از مادران به دنبال چیزی باشند که فقط برای چند لحظه به آن پناه ببرند یا ممکن است به دنبال راهی برای کاهش وزن باشند و مصرف سیگار و دخانیات را به عنوان راهحلی سریع برای هر دو مشکل ببینند.
برخی از خانمهایی که قبل از بارداری سیگار میکشیدند، گاهی ممکن است به محض تولد نوزاد، بیش از هر چیز دیگری هوس سیگار کشیدن داشته باشند، زیرا هنگامی که باردار بودند، ترک سیگار را تنها راه برای محافظت از نوزاد خود میدیدند و هنگامی که نوزاد از بدنشان خارج میشود، دوباره این عادت را شروع میکنند. اگر چنین فکری به ذهنتان رسید شاید بد نباشد اگر به یاد بیاورید که در دوران بارداری، زمانی که سختترین ویارها و مشکلات را داشتید، از عهدۀ ترک سیگار و قلیان برآمدید و حالا نیکوتین کاملاً از بدن شما خارج شده است، پس بهتر است با یک هوس زودگذر، زحمتهای بزرگ ترک این عادت را هدر ندهید و با گزینههایی مثل سیگار کشیدن در یک اتاق دیگر یا در کنار یک پنجرۀ باز، به ویژه در دوران شیردهی به خود و اطرافیانتان آسیب نزنید، زیرا با وجود یک نوزاد در خانه، سیگار و قلیان کشیدن هرگز نباید یک گزینۀ ممکن برای افرادی باشد که در خانه حضور دارند.
عوارض دود دخانیات در نوزاد و کودک
هرچه هم مراقب سیگار کشیدن خود باشید، دود آن به کودکتان خواهد رسید، حتی اگر در یک اتاق دیگر سیگار بکشید. اگر هم شما خارج از خانه سیگار بکشید، باز هم مواد سمی سیگارتان از پوست شما و لباسهایتان پراکنده میشود و محیط زندگی را آلوده خواهد کرد و کودک شما همیشه شریک این عادت نادرست شما خواهد بود. برخی از مهمترین عوارض بسیار خطرناکی که محصولات دخانی برای نوزادان دارد شامل موارد زیر است:
ایجاد بیماریها در نوزادان: محققان میگویند نوزادانی که در معرض دود دخانیات اطرافیان هستند، دو برابر بیشتر احتمال دارد دچار سندرم مرگ ناگهانی نوزاد شوند. این نوزادان همچنین در مقابل آسم، ذاتالریه، آلرژیها و عفونتهای گوش آسیبپذیرتر هستند. قرار گرفتن در معرض دود حاصل از محصولات دخانی اطرافیان همچنین میتواند رشد ریههای نوزاد را کاهش و خطر ابتلا به بیماریهای ریوی در بزرگسالی را افزایش دهد.
ایجاد اختلالات رفتاری: برخی مطالعات نشان میدهد کودکانی که در معرض سیگار بودهاند، احتمال بیشتری دارد مشکلاتی در یادگیری نیز داشته باشند و دچار اختلالات رفتاری مانند اختلال بیشفعالی یا اختلال کمتوجهی شوند.
ایجاد مشکل در شیردهی و تغذیۀ نوزاد: در صورت شیردهی، هر سیگاری که میکشید یا هر پکی که به قلیان میزنید، شیر شما را آلوده میکند. نیکوتین موجود در شیر مادر میتواند کودک را بیقرار و بیخواب کند و باعث تندتر شدن ضربان قلب او شود، تولید شیر شما را کاهش دهد و تغذیۀ مطلوب نوزاد را دشوار کند. همچنین کودک شیرخوار شما ممکن است دچار اسهال و استفراغ شود. با تمام اینها، توجه داشته باشید اکثر کارشناسان معتقدند که حتی اگر نمیتوانید مصرف این محصولات را ترک کنید، بهتر است به تغذیه با شیر مادر ادامه دهید. بهتر است در مورد این موضوع با پزشکتان نیز صحبت کنید.
همچنین غیر از کودکتان، شما نیز با ادامۀ مصرف دخانیات رنج خواهید برد. شما به انرژی زیادی نیاز دارید تا بتوانید از کودکتان مراقبت کنید. اگر واقعبین باشید و به چند سال بعد نگاه کنید، میبینید که وضعیت شما فقط بدتر میشود. سیگار کشیدن، علت اصلی بیماریهای قلبی در زنان زیر ۵۰ سال و عامل اصلی سرطان ریه است، پس سعی کنید این جملهها را هر روز در ذهنتان مرور کنید و آنها را جدی بگیرید.
روشهای ترک سیگار و دیگر محصولات دخانی
ترک سیگار و دخانیات در دوران بارداری به اندازۀ کافی سخت بود، اما مبارزۀ بزرگتر با این عادت برای برخی از زنان، پس از تولد نوزاد شروع میشود. اگر بخواهید خود و کودکتان سالم و ایمن باشید، ترک سیگار و قلیان برای همیشه، تنها انتخاب شماست. برخی از راهکارها برای دور ماندن از محصولات دخانی شامل موارد زیر است:
فعالیتهایی را جایگزین سیگار و قلیان کنید: کودک خود را در یک کالسکه بگذارید و به یک پیادهروی کوتاه در اطراف خانه بروید. فعالیت، هوای تازه و تغییر مناظر برای شما مفید است. اگر به دنبال راهی برای کاهش وزن هستید، ورزش و یک رژیم غذایی خوب را امتحان کنید. از مکانها و موقعیتهایی که میل سیگار و قلیان کشیدن را در شما ایجاد میکند، دوری کنید. اگر عادت داشتید بعد از کار با دوستان سیگار بکشید، راه دیگری برای تفریح بعد از کار پیدا کنید. اگر همیشه همراه با چای یا قهوۀ صبح خود سیگار میکشیدید، بهتر است یک نوشیدنی خنک مثل شیر بدون لاکتوز یا آبمیوهای را که از شب قبل تهیه کردهاید، جایگزین چای یا قهوه کنید.
هوس سیگار کشیدن خود را مدیریت کنید: میل به سیگار را پیشبینی و برنامهای برای مقابله با آن داشته باشید. شاید بد نباشد اگر در چنین مواقعی با یک دوست تماس بگیرید و کمی صحبت کنید، قدم بزنید، آدامس بجوید یا شکلات تلخ با ۷۰ درصد یا بالاتر کاکائو بخورید. بر اساس تحقیقات، هر ولع برای سیگار کشیدن فقط چند دقیقه طول میکشد تا از بین برود، بنابراین لازم نیست راهکار شما خیلی پیچیده و دارای جزئیات طولانی باشد، کافی است چند دقیقه تحمل کنید.
از پزشکتان کمک بخواهید: اگر نمیتوانید خودتان به تنهایی سیگار را ترک کنید، از پزشکتان کمک بخواهید. آدامسها یا چسبهای نیکوتیندار ممکن است میل شما را کاهش دهد و به شما در مقاومت در برابر میل به مصرف سیگار و قلیان کمک کند. اما در صورت شیردهی و استفاده از این محصولات، ممکن است مقدار کمی نیکوتین وارد شیر مادر شود که لازم است حتماً در مورد این موضوع با پزشک خود مشورت کنید.
کمکم خواهید دید که مقاومت در برابر هوسهای اشتباه و غلط نتیجه میدهد و شما میتوانید فعالیتهای سالم دیگری را مثل ورزش کردن، شروع و به مرور زمان آن را بیشتر کنید. طی روزها و هفتههای بعدی به وضوح متوجه میشوید که دیگر هیچکدام از وسایل و لباسهایتان بوی بد سیگار و دود نمیدهد و شما و دیگر افراد خانه خیلی راحت نفس میکشید.
