کودکآزاری: چگونه میتوان فهمید که کودک مشکلی دارد
بعضی از والدین به اشتباه علائم سوءرفتار و آزار کودکشان را میبینند ولی آن را نادیده میگیرند، چون نمیتوانند آن را باور کنند یا نمیخواهند با آنچه اتفاق افتاده است مواجه شوند و وقتی فرد آزاردهنده از اعضای خانواده باشد، پذیرش این مسئله حتی سختتر خواهد شد. از سوی دیگر، حتی زمانی که مراقب علائم جسمی و تغییرات رفتاری کودک هستید که میتواند نشانهٔ سوءرفتار باشد، باز هم ممکن است فهمیدن اینکه دقیقاً چه اتفاقی افتاده دشوار باشد. اما شاید توصیههای این مطلب بتواند به شما در تشخیص این مشکل یا پیشگیری از آن کمک کند.
به غریزهٔ خود اعتماد کنید
شما همیشه مجبور به تکیه بر حدس و گمان هستید. یک کودک میتواند دلایل بسیار زیاد دیگری برای کجخلقی یا کنارهگیری داشته باشد. اما والدین فرزندانشان را خیلی خوب میشناسند، بنابراین شما باید سعی کنید قطعات پازل را کنار هم بگذارید و بر اساس حس غریزی خود عمل کنید.
با کودکتان صحبت کنید
اگر فرزندتان به اندازهای بزرگ شده است که بتواند خوب صحبت کند، به طور منظم سؤالاتی از او بپرسید. به عنوان مثال، «امروز اتفاقی برات افتاد که دوست نداشته باشی؟» یا «تا حالا توی مهدکودک از کسی ترسیدی؟» وقتی او عادت کند که اگر چیزی ناراحتش کرد زود به شما بگوید، احتمال بیشتری هست که در صورت وجود مشکلی جدی آن را هم به شما بگوید. اما نه به شکلی خیلی مشخص که او را بترسانید، چون فرزندتان ممکن است کودک از سؤالات مضطربانه و زیاد والدینش پریشان شود و حقیقت را به شما نگوید. برای پیدا کردن روش حرف زدن با بچهها میتوانید مطلب مادرشو در این رابطه را بخوانید.
اعتماد کودک را جلب کنید
سعی کنید با کودکتان ارتباط و پیوندی خوب و روابطی صمیمی داشته باشید تا همه چیز را به شما بگوید. درست است که وقتی پای آزار کودک در میان است، بیشتر بچهها حقیقت را میگویند اما گاهی نیز تمایلی به این کار ندارند، چون آنها نمیخواهند آن شخص را به دردسر بیندازند. آنها احساس گناه میکنند و ممکن است احساس کنند که این اتفاق به این خاطر افتاده است که آنها بچهٔ بدی بودهاند، زیرا بچهها درک درستی از چرایی کودکآزاری ندارند.
به دنبال علائم بگردید
اگر فرزندتان چون خیلی کم سن و سال است یا خیلی خوب حرف نمیزند، نمیتواند به شما بگوید چه اتفاقی افتاده، مشخص کردن نوع آزار به طور دقیق میتواند دشوارتر از معمول باشد. کاری که شما میتوانید انجام دهید این است که او را برای علائم وجود یک مشکل با دقت زیر نظر بگیرید. بعضی از والدین علائم آزار از جمله خونریزی داخلی و جراحت را تنها زمانی کشف میکنند که فرزندشان را به خاطر اینکه گریهاش قطع نمیشده است یا بیش از حد بهانهگیر و کجخلق بوده، پیش پزشک میبرند.
به مراقب کودکتان توجه کنید
اغلب والدین نمیخواهند فکر کنند که مراقب فرزندشان بدرفتار است، به ویژه اگر این مراقب عضوی از خانواده یا فامیل باشد. اما اگر مراقب فرزندتان هر کدام از علائم زیر را داشت، همه چیز را کنار بگذارید و در اقدام به کشف مشکل تردید نکنید:
- توضیحات متناقض یا غیرقابل باوری دربارهٔ کبودی یا جراحات کودک میدهد.
- هیچ توضیحی در مورد کبودی یا جراحات کودک نمیدهد.
- در مورد فرزندتان به شکلی بسیار منفی حرف میزند.
- به طور مداوم کودک را تحقیر میکند.
- نسبت به فرزندتان بیتفاوت به نظر میرسد.
- دلمرده یا افسرده شده است.
- در زمان آموزش و تربیت کودک خشن به نظر میرسد.
- پنهانکار یا منزوی است.
- نسبت به اعضای خانوادهٔ شما با حسادتی شدید یا به شکلی کنترلگر رفتار میکند.
به رفتار خود یا همسرتان توجه کنید
بیشتر والدین فرزندان خود را مورد آزار قرار نمیدهند یا از آنها غفلت نمیکنند. با این حال، برخی از موارد کودکآزاری و غفلت از کودک در خانه و به دست یکی از والدین اتفاق میافتد. والدینی که کلافه شدهاند و در حال مبارزه با مشکلی هستند ممکن است فرزندانشان را بزنند. مشکلات مالی یا مشکل با همسر و استفاده از مواد مخدر یا الکل نیز میتوانند عاملی مؤثر در این کار باشند. اگر به مشکلات زمینهای رسیدگی نشود، آزار کودک احتمالاً دوباره رخ خواهد داد.
اگر در مقابل فرزندتان کنترل خود را از دست دادهاید یا احساس میکنید در آستانهٔ آن هستید یا اگر نگرانید که شخص دیگری در خانهتان خطری برای فرزندتان داشته باشد، فوراً از مراکز حمایت از کودکان و شماره تلفن ۱۲۳، پزشکتان یا یک شخص آگاه کمک بگیرید و اقدام کردن را به تعویق نیندازید.
هرچه زودتر به مشکل رسیدگی کنید، برای فرزندتان بهتر خواهد بود و حتی اگر نگران این هستید که شاید نسبت به فرزندتان رفتاری آزارگرانه دارید یا ممکن است بعداً آزارگر شوید، از شخصی آگاه یا پزشک خود یا متخصص اطفال کودکتان کمک بخواهید.