تجهیزات بیمارستانی مورد استفاده برای نوزادان در بخش NICU
در بخش مراقبتهای ویژۀ نوزادان، دستگاهها و تجهیزاتی برای مراقبت از نوزادان زودرس یا نوزادانی با مشکلات مختلف وجود دارد. وقتی بدانید این دستگاهها چگونه به نوزادتان کمک میکنند، بدون شک همه چیز کمتر ترسناک به نظر میرسد. در این مطلب میتوانید با برخی از تجهیزات بیمارستانی معمول در بخش NICU بیمارستان آشنا شوید.
انکوباتور
نوزادان زودرس یا نوزادانی که مشکل یا بیماری خاصی دارند، پس از تولدشان در بخش NICU درون یک جعبۀ پلاستیکی شفاف که انکوباتور نامیده میشود قرار داده میشوند. این محفظه فضایی شبیه تخت دارد و نوزادان را گرم و از انتقال میکروب و سروصدا نیز محفوظ نگه میدارد.
بیلیروبین متر
یک دستگاه آزمایشگاهی است که غلظت بیلیروبین را در خون اندازه میگیرد. از علائم غلظت بیلیروبین، زردی پوست و زرد شدن سفیدی و عنبیۀ چشمهاست. روش اندازهگیری این دستگاه به این شکل است که یک پرتو نور را به پوست نوزاد میتاباند و نور برگشتی را به شکلی خاص اندازهگیری میکند. این دستگاه کوچک است و در دست جا میگیرد.
لامپهای بیلی یا بیلیلایت
نورهای فلورسنت آبی روشنی که بالای انکوباتور قرار داده میشود برای درمان عارضۀ زردی نوزادان مورد استفاده قرار میگیرد. این روش نوردرمانی یا فتوتراپی معمولاً تا پایان دورۀ درمان برای نوزادان مبتلا به زردی یا یرقان انجام میشود.
مانیتور سنجش فشار خون
مانیتور سنجش فشار خون دستگاهی است که به یک فشارسنج مچی کوچک که دور مچ پا یا دست نوزادتان پیچیده شده، متصل است. مچبند به طور خودکار فشار خون نوزاد را در زمانهای معینی اندازهگیری میکند و اعداد را روی یک صفحه نمایش میدهد.
دستگاه مانیتورینگ قلبی ریوی
این دستگاه میزان ضربان قلب و تنفس نوزاد را اندازهگیری میکند و با پدهای چسبندهای به نام الکترود که روی سینۀ نوزاد قرار داده میشود به فرزندتان متصل است. مانیتور، اطلاعات اندازهگیریشده را که میتواند روی کاغذ نوار قلب نیز پرینت گرفته شود، روی صفحه نمایش میدهد. اگر میزان ضربان قلب یا تنفس کودکتان خیلی سریع یا خیلی کند شود، یک زنگ آلارم به صدا درمیآید تا پرستاران را باخبر کند.
دستگاه رگیاب لیزری
این دستگاه انواع زیادی دارد که برای نشان دادن و تشخیص رگهای زیر پوست بدن نوزاد از روی پوستش، قبل از رگگیری استفاده میشود. این دستگاه قابل حمل و کوچک در اندازهٔ تقریبی یک گوشی موبایل است.
کاتتر داخل وریدی یا آنژیوکت
بیشتر نوزادان خیلی زودرس و بیمار نمیتوانند فوراً پس از تولدشان شیر بخورند، بنابراین لازم است مواد مغذی و مایعات را از طریق یکی از رگهایشان دریافت کنند. برای تعبیۀ یک کاتتر داخل وریدی، پزشک یا پرستار سوزن یا لولۀ بسیار کوچکی را وارد یک رگ کوچک در دست، پا یا در برخی مواقع سر نوزاد میکند. سوزن با یک چسب سر جایش سفت میشود و به یک لولۀ پلاستیکی باریک به نام کاتتر داخل وریدی یا آنژیوکت وصل میشود. همچنین میتوان دارو و خون را از طریق آن به بدن نوزاد انتقال داد.
کاتتر سیاهرگ مرکزی
گاهی اوقات لازم است برای دادن حجم بیشتری از مایعات یا دارو، مسیر وریدی بزرگتری به نام مسیر مرکزی وجود داشته باشد، بنابراین یک لولۀ پلاستیکی کوچک وارد یک شریان خونی بزرگ میشود. پزشکان میتوانند از این وسیله برای برداشتن خون یا تزریق دارو و مایعات به نوزاد استفاده کنند. این کاتتر PICC، نوعی کاتتر مرکزی است که در یکی از عروق خونی اصلی قرار داده شده است.
لولهٔ تغذیه
به غیر از تغذیهٔ وریدی نوزادان یا تغذیه از طریق رگ، در برخی مواقع و معمولاً بعد از اینکه نوزاد زودرس بزرگتر شد و مرحلهٔ تغذیه از طریق رگ را گذراند، ولی هنوز هم نمیتوانست شیر را از سینهٔ مادرش بخورد، با یک لولهٔ تغذیهٔ کوچک برای دادن مواد مغذی یا شیر مادر به او استفاده میکنند. این لوله از طریق دهان یا بینی نوزاد وارد بدن نوزاد میشود و به معده میرود. لولههای تغذیه دردناک نیست و جنس آنها طوری است که پس از ثابت شدن حرکت نمیکند و باعث آزار نوزادان نمیشوند.
فشار مثبت مداوم روی راههای هوایی
هوا از طریق لولههای کوچکی در بینی نوزاد یا از طریق لولهای که وارد نای او شده است، به ریههایش انتقال مییابد. لولهها به یک ونتیلاتور یا رسپیراتور متصل است که به تنفس نوزاد کمک میکند، اما به جای او نفس نمیکشد.
لولهٔ تراشه
کانول بینی یا سوند نازال اکسیژن
این لولههای پلاستیکی کوچک در سوراخهای بینی قرار داده میشود و اکسیژن را انتقال میدهد. این وسیله اغلب برای روش درمانی اعمال فشار مثبت مداوم بر راههای هوایی مورد استفاده قرار میگیرد که از یک ونتیلاتور برای انتقال هوای فشرده به ریههای نوزاد استفاده میکند.
هود اکسیژن
این وسیله یک جعبۀ پلاستیکی شفاف است که روی سر نوزاد کشیده میشود و به او اکسیژن میرساند. هود اکسیژن برای نوزادانی که میتوانند خودشان نفس بکشند، اما باز هم به کمی اکسیژن اضافی نیاز دارند استفاده میشود.
اکسیژنسنج خون یا پالس اکسیمتر
اکسیژنسنج یک وسیلۀ کوچک به شکل U است که دور پا یا دست نوزادتان پیچیده شده است و با یک باند کشی سر جایش نگه داشته میشود. اکسیژنسنج خون از یک سنسور نوری برای اندازهگیری سطح اکسیژن در خون نوزاد استفاده میکند. این سنسور هیچ دردی برای نوزادتان ایجاد نمیکند. اکسیژنسنج به پزشکان و پرستاران کمک میکند تا بفهمند نوزادتان به اکسیژن بیشتر یا کمتری نیاز دارد و در عین حال نیاز به آزمایشات خون دردناک را کاهش میدهد.
گرمکنندهٔ تابشی
این تخت باز یک منبع گرمایی در بالای سرش دارد که به نوزاد گرما میرساند. اگر نوزادتان باید به دفعات زیاد معاینه و رسیدگی شود، به جای انکوباتور از گرمکنندهٔ تابشی استفاده میشود.
کاتتر ناف یا کاتتر ورید نافی
بند ناف نوزادتان دو سرخرگ و یک سیاهرگ دارد که به ناف او منتهی میشود. میتوان یک لولۀ باریک یا همان کاتتر را وارد یکی از این عروق خونی کرد و بعد به سمت شاهرگ آئورت هدایت کرد که بزرگترین سرخرگ اکسیژنرسان به بدن است. پزشکان و پرستاران میتوانند از طریق این کاتتر، بدون ایجاد درد از نوزاد خون بگیرند و دیگر لازم نیست که مرتب به پوست نوزاد سوزن فرو شود. از طریق این لوله آنها میتوانند به نوزاد مایعات، خون، مواد مغذی و دارو بدهند. یک ابزار کوچک نیز میتواند به کاتتر وصل شود تا به طور مداوم فشار خون او را اندازهگیری کند.
ونتیلاتور یا رسپیراتور
ونتیلاتور که رسپیراتور نیز نامیده میشود، یک دستگاه تنفس مکانیکی است که هوای گرم و مرطوبشده را به ریههای نوزاد انتقال میدهد. برای نوزادان خیلی بیمار از روش هوارسانی مکانیکی استفاده میشود یعنی ونتیلاتور موقتاً به جای آنها نفس میکشد تا ریههایشان بهبود پیدا کند. هوا از طریق یک لولهٔ تراشه یعنی لولۀ پلاستیکی کوچکی که از طریق بینی یا دهان نوزاد وارد نای شده است، به ریههای نوزاد انتقال داده میشود. میزان اکسیژن، فشار هوا و تعداد نفسها در هر دقیقه میتواند متناسب با نیازهای نوزاد تغییر داده شود.
