مراقبتهای لازم پس از جراحی سزارین در خانه
بیشتر مادران پس از یک جراحی سزارین و در صورت داشتن شرایط معمول و عادی معمولاً بعد از دو روز از بیمارستان مرخص میشوند و همراه نوزادشان به خانه میروند. تمام تازهمادران پس از یک جراحی سزارین نیاز به مراقبتهای پزشکی در بیمارستان و سپس در خانه دارند. قبل از رفتن به خانه، دستورالعملهای پس از عمل جراحی از جمله علائم هشداردهنده در مورد عوارض را دریافت خواهید کرد. در این مطلب میتوانید با مراقبتهای لازم و فعالیتهایتان پس از رفتن به خانه، رژیم غذایی مناسب، مراقبت از جای زخم سزارین و موارد نیازمند مراجعه به پزشک یا اورژانس آشنا شوید.
فعالیتهای شما پس از رفتن به خانه
مدت زمان معمول بستری در بیمارستان بعد از سزارین دو روز است. بهبود زخم سزارین میتواند چهار هفته یا بیشتر طول بکشد و غیرمعمول نیست که در طول سال اول پس از جراحی سزارین گهگاه دردهایی در این ناحیه داشته باشید. ضروری است زمانی که در خانه در حال بهبود هستید از خود مراقبت کنید و دستورات پزشک را که با توجه به وضعیت جسمی و میزان توانایی شما برایتان تعیین شده است، انجام بدهید. برای بهبود زودتر پس از جراحی سزارین، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- هر وقت احساس خستگی داشتید، استراحت کنید. داشتن خواب کافی به بهبود شما کمک خواهد کرد.
- سعی کنید هر روز کمی راه بروید و هر روز کمی بیشتر از روز قبل راه بروید. پیادهروی به پیشگیری از یبوست و لخته شدن خون کمک میکند.
- تا زمانی که پزشک شما تأیید نکرده است، از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید.
- برای شش هفته از انجام کارهای سنگین و دشوار خانه خودداری کنید.
- از خم و راست شدن بیش از حد یا کارهایی که به عضلات شکم فشار میآورد پرهیز کنید.
- برای کاهش درد زخم، وقتی سرفه میکنید یا نفس عمیق میکشید، یک بالش سبک را روی شکم نگه دارید.
- بعد از مرخص شدنتان از بیمارستان و رفتن به خانه میتوانید حمام کنید.
- پس از حمام کردن با استفاده از باد سشوار زخم را خشک کنید.
- برای خونریزی واژینال، از نوار بهداشتی استفاده کنید.
- از دوش واژینال یا تامپون استفاده نکنید.
- اگر رانندگی میکردید، بهتر است تا مدتی آن را انجام ندهید و در معاینات بعدی در مورد رانندگی از پزشک خود سؤال کنید.
- بهتر است شش تا هشت هفته برای شروع رابطۀ جنسی صبر کنید.
- روز سوم پس از زایمان لازم است برای انجام اولین مراقبت پس از زایمان به بیمارستان بروید.
همچنین اولین مراقبتها و معاینات بعدی مربوط به نوزاد بعد از ترخیص، بین روزهای سوم تا پنجم بعد از زایمان انجام میشود. پس از انجام مراقبت اول بعد از ترخیص از بیمارستان نیز، برای انجام مراقبت دوم پس از زایمان و مراقبت سوم بعد از زایمان خود، به موقع به پزشک مراجعه کنید.
رژیم غذایی
برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب، با توجه به شرایط جسمی خود، بهتر است با پزشکتان قبل از رفتن به خانه مشورت کنید. شما همچنین میتوانید نکات زیر را برای تغذیۀ مناسب پس از زایمان سزارین در نظر بگیرید:
- روزهای اول بعد از جراحی بهتر است غذاهای نرم و آبکی بخورید.
- غذاهایی را بخورید که در رژیم غذایی همیشگی شما بوده است.
- اگر معدۀ شما ناراحت است، غذاهای سبک و کمچرب مانند پلوی ساده، مرغ کبابی، نان و ماست را امتحان کنید.
- گروههای غذایی سرشار از ویتامین و پروتئین را برای ترمیم زودتر زخم مصرف کنید.
- یبوست باعث فشار روی ناحیۀ عمل میشود. با رژیم غذایی درست مانع از آن شوید.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید، مگر این که پزشک آن را منع کرده باشد.
- از خوردن غذاهای نفاخ مثل شیر و حبوبات در روزهای اول بعد از جراحی خودداری کنید.
اگر رودههای شما قبل از عمل خالی شده باشد، معمولاً بعد از زایمان سزارین مدفوع ندارید و بلافاصله دچار یبوست نمیشوید. اما در هر صورت سعی کنید از زور زدن هنگام دستشویی رفتن خودداری کنید و اگر تا چند روز پس از جراحی سزارین مدفوع نکردید، از پزشک در مورد مصرف یک ملین ملایم سؤال کنید.
مراقبت از برش یا زخم سزارین
برای مراقبت از برش زخم سزارین نیز نکاتی وجود دارد که رعایت کردن آنها پس از زایمان سزارین لازم است. برخی از این نکات شامل موارد زیر است:
- محل زخم را تمیز و خشک نگه دارید.
- بیمارستان معمولاً از پانسمان ضدآب برای شما استفاده میکند که میتوانید با همان پانسمان حمام کنید.
- بعد از رفتن به خانه میتوانید حمام کنید.
- سعی کنید هر روز دوش بگیرید.
- نیازی به شستن جداگانۀ زخمتان نیست. آب و کف شامپو و صابون خودبهخود از روی محل زخم میگذرد.
- زخمتان را بعد از حمام با باد سشوار و با رعایت کمی فاصله خشک کنید.
- راه جریان هوا به زخم را نبندید و همواره زخم را خشک نگه دارید.
- برای برداشتن پانسمان زخم به توصیۀ بیمارستان عمل کنید.
- اگر در طول حمام کردن پانسمانتان باز شد، معمولاً نیازی به پانسمان مجدد نیست.
- کش شورتتان را روی زخم قرار ندهید.
- برای راحتی در نگه داشتن نوار بهداشتی، میتوانید به جای شورت از سرجیفیکس استفاده کنید.
- لباسهای نخی و گشاد بپوشید.
- وقتی زخمتان هنوز تازه است، از شکمبند استفاده نکنید، زیرا زخم را مرطوب نگه میدارد.
- پس از بهبود اولیۀ زخم، بستن شکمبند مناسب است.
- زخم سزارین را دستکاری نکنید و از باز و بسته کردن مداوم پانسمان خودداری کنید.
- بدون نظر پزشک کرم، پماد یا لوسیون به زخمتان نزنید.
زمان و موارد تماس با پزشک یا اورژانس
پس از رفتن به خانه بعد از سزارین، هر زمانی که نیاز به مراقبتهای اضطراری داشتید با پزشکتان تماس بگیرید. بهتر است کسی در خانه کنار شما باشد تا در صورت لزوم بتواند به شما کمک کند. در صورت وقوع موارد زیر با پزشکتان تماس بگیرید:
- اگر از حال رفتید یا هوشیاری خود را از دست دادید.
- در تنفس کردن مشکل زیادی داشتید.
- دردی ناگهانی در قفسۀ سینه یا تنگی نفس داشتید یا خون سرفه کردید.
- احساس تهوع دارید یا مایعات را بالا میآورید.
- درد شدیدی در شکم خود احساس کردید.
- بخیههای شکمتان شل شده یا برش جراحی باز شده است.
- شکم نسبت به لمس حساس یا سفت است.
- مشکل در دفع ادرار یا مدفوع، به ویژه اگر در قسمت تحتانی شکم خود درد یا ورم دارید.
- احساس غم، گریان بودن یا ناامیدی برای بیش از چند روز یا اگر افکار نگرانکننده و خطرناک دارید.
- اگر سینههایتان سفت شد.
در مورد ترشحات واژن و خونریزی پس از زایمان سزارین نیز توجه به نکات زیر ضرورری است:
- اگر خونریزی واژینال شما شدیدتر شده یا چهار روز پس از زایمان هنوز به رنگ قرمز روشن است.
- اگر متوجه خروج لختهای بزرگتر از حد معمول پریودهای قبلی خود شدهاید.
- اگر ترشحات واژن شما بوی بدی دارد.
در صورت داشتن علائم عفونت جای زخم که شامل موارد زیر است نیز باید به اورژانس مراجعه کنید:
- تب
- خارج شدن چرک از محل برش
- افزایش درد، ورم، احساس گرمی یا قرمزی در محل برش
- خونریزی از محل بخیههای برش جراحی
- ورم غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشالۀ ران
اگر هر کدام از موارد زیر را مشاهده کردید نیز لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا این نشانهها ممکن است نشانۀ لخته شدن خون باشد و در نهایت باعث آمبولی ریه شود:
- درد یکطرفه در هر ناحیه از پا؛ ساق پا، پشت زانو، ران یا کشالۀ ران
- قرمزی، گرما و ورم در پا یا کشالۀ ران
