سزارین اورژانسی و دلایل آن
یکی از بزرگترین نگرانی زنان باردار اطمینان از سلامت نوزاد حین زایمان است. در حالیکه ممکن است خود را برای زایمان طبیعی آماده کرده باشید اما شرایطی بوجود میآید که برنامه تغییر کرده و مجبورید به درخواست پزشک زایمان سزارین داشته باشید.
در این مطلب با سزارین اورژانسی و علت و شرایط انجام آن آشنا میشوید.
سزارین اورژانسی چیست؟
سزارین یکی از انواع روشهای زایمان است که نوزاد از طریق برشی در شکم مادر متولد میشود. این نوع زایمان میتواند از قبل به شکل برنامه ریزی شده باشد یا در شرایطی که زایمان طبیعی خطرناک میشود و نوزاد باید هر چه سریع تر متولد شود به شکل برنامهریزی نشده و سزارین اورژانسی انجام میگیرد. در چنین شرایطی پزشک میتواند نوزاد را به سرعت از طریق ایجاد برشی در شکم مادر به دنیا بیاورد. در صورت لزوم میتوان این کار را فقط در چند دقیقه انجام داد. در اغلب اوقات، تصمیم به انجام این شیوه زایمان از چندین ماه قبل از زمان بارداری انجام میشود. اما گاهی اوقات در موارد اضطراری، سزارین به عنوان یک جراحی ضروری و حیاتی محسوب می شود.
دلایل سزارین اورژانسی چیست؟
تصمیم به انجام زایمان سزارین اورژانسی دلایل مختلفی وجود دارد که توسط متخصص زنان و زایمان انجام میشود. دلایل احتمالی سزارین اضطراری شامل موارد زیر است:
- افتادگی بند ناف؛ بند ناف از طریق دهانه رحم وارد واژن میشود.
- خونریزی مادر
- دکولمان جفت؛ جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم
- پارگی رحم؛ پارگی در دیوارهٔ رحم در محل برش سزارین قبلی
سزارین برنامه ریزی نشده
سزارین بدون برنامهریزی و سزارین اورژانسی با هم تفاوت دارند، اما غالباً از این دو اصطلاح به یک معنا استفاده میشود. سزارینهای برنامهریزی نشده نیز اضطراری در نظر گرفته میشوند، اما به طور معمول مادر و نوزاد در شرایط تهدیدکننده زندگی قرار ندارند. علل متداول برای یک سزارین فوری و بدون برنامهریزی قبلی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- عدم پیشرفت زایمان
- انقباضات شکمی بسیار ضعیف
- دلایل مربوط به نوزاد از جمله قرار گرفتن در شرایط بریچ یا وارونه
آمادگی برای سزارین اورژانسی
در ابتدا پزشک توضیح خواهد داد که چرا لازم است برای سزارین آماده شوید و در مورد عوارض و ریسک این عمل نیز با شما صحبت خواهد کرد. از شما خواسته میشود فرم رضایتنامه را برای انجام این جراحی تکمیل کنید. حتماً سوالات خود را بپرسید و نگرانیهایتان را با پزشک مطرح کنید. پزشک دستورالعملهایی دارد که بر اساس آنها فوریت انجام این روش و اینکه نوزاد باید چقدر سریع به دنیا بیاید را ارزیابی میکند. تصمیم پزشک به دلایل عمل بستگی دارد. فوریت سزارین را چهار ویژگی تعیین میکند:
- دسته اول: تهدید فوری برای زندگی مادر یا نوزاد
- دسته دوم: مشکلاتی که بر سلامت مادر یا نوزاد تاثیر میگذارند اما تهدیدی فوری برای زندگی آنها نیست.
- دسته سوم: نوزاد باید زودتر به دنیا بیاید اما هیچ خطر فوری برای مادر یا نوزاد وجود ندارد.
- دسته چهارم: این عمل در زمانی انجام میشود که مطلوب مادر و پزشک باشد.
بیشتر سزارین های اورژانسی از دسته دوم هستند و بیشتر اوقات حدودا یک ساعت پس از تصمیمگیری انجام میشوند. در مواقعی که خطری برای سلامت مادر و نوزاد وجود دارد (دسته اول)، سزارین باید ظرف 30 دقیقه انجام شود.
در طول سزارین اورژانسی چه اتفاقی میافتد؟
جراحی سزارین معمولاً 30-60 دقیقه طول میکشد، هرچند ممکن است تا زمانی که با نوزاد خود به بخش ریکاوری منتقل شوید چندین ساعت به طول بینجامد. در مواقع اضطراری که ممکن است فرصت تزریق اپیدورال یا بیحسی نخاعی وجود نداشته باشد ممکن است به بیهوشی عمومی احتیاج داشته باشید، هرچند این وضعیت نادر است. وقتی به هوش میآیید ممکن است احساس سرگیجه یا حالت تهوع کنید و ممکن است گلو درد هم داشته باشید. همراه مادر یک ماما خواهد بود و از مادر و نوزاد در بخش ریکاوری مراقبت خواهد کرد.
بهبودی پس از سزارین اورژانسی
همانند سزارین برنامه ریزی شده یا زایمان طبیعی بعد از انجام این عمل بهتر است هر چه زودتر شیردهی را شروع کنید. چنانچه احساس درد دارید به ماما یا پزشک اطلاع دهید تا در صورت لزوم از دارو برای تسکین درد استفاده کنید. همچنین ممکن است برای مدت زمانی پس از انجام سزارین یبوست داشته باشید که حتماً باید راهنمایی های لازم را از پرستار یا ماما دریافت کنید. مصرف کافی آب و مایعات به پیشگیری از این مشکل گوارشی کمک می کنند.
توجه داشته باشید که در طول دوره نقاهت از انجام فعالیت های بدنی سنگین، خم و راست شدن زیاد و بلند کردن اجسام سنگین پرهیز کنید. داشتن خواب کافی و پیاده روی سبک به بهبود هر چه سریعتر و جلوگیری از عوارض بعد از سزارین اورژانسی کمک میکند.
حمایت عاطفی پس از سزارین اورژانسی
برخی از زنان پس از زایمان سزارین کاملاً سرحال هستند و مشکلی ندارند، اما برخی دیگر ممکن است طیف وسیعی از احساسات ناراحتکننده را تجربه کنند، به خصوص اگر سزارین غیرمنتظره بوده است. سزارین بسیار فوری خیلی سریع اتفاق میافتد و میتواند یک تجربه آسیبزا برای والدین و همراهان باشد. در چنین شرایطی با مامای همراه خود در مورد احساستان و نگرانی هایتان صحبت کنید و از دوستان و خانواده درخواست حمایت عاطفی داشته باشید.
اگر این نوع زایمان برایتان تجربهای بسیار آسیبزا بوده، این امکان وجود دارد که دچار اختلال استرسی پس از سانحه یا آسیب روانی (PTSD) یا افسردگی پس از زایمان شوید. پزشک میتواند شما را در دریافت پشتیبانی مناسب راهنمایی کند. در صورت لزوم، میتوان از دارو برای درمان استفاده کرد.
بنابر آنچه که گفته شد در برخی مواقع با وجود اینکه خود را آماده زایمان به روش طبیعی کرده اید، شرایط آن طور که انتظار میرود پیش نرفته و ممکن است در حین زایمان طبیعی نیاز به سزارین داشته باشید. سزارین اورژانسی یک عمل معمول و رایج است که برای سلامتی مادر و نوزاد در نظر گرفته می شود.
سوالات متداول
اگر دلیلی وجود داشته باشد که مانع از تولد نوزاد از طریق زایمان طبیعی شود، از قبل تصمیم به انجام سزارین گرفته شود.
سزارین اورژانسی ممکن است در صورت بروز مشکلاتی در سلامت مادر یا نوزاد در حین وضع حمل، انجام شوند.
در شرایطی که زایمان طبیعی خطرناک می شود و نوزاد باید هر چه سریع تر متولد شود.