جراحی‌های اندام تناسلی زنان یا جوان‌سازی واژن
حالت کش‌سانی و انعطافپذیری پوست و بافت‌‌های اندام تناسلی زنانه می‌تواند به علل مختلفی مثل زایمان، افزایش سن یا حتی ژنتیک، به مرور و بر اساس سیری طبیعی و گریزناپذیر تغییر کند. این اتفاق طبیعی ممکن است از نظر برخی افراد روی زیبایی اندام تناسلی اثر بگذارد، ولی غیر از آن گاهی می‌تواند مشکلات دیگری مانند بی‌اختیاری ادرار، خشکی واژن، افتادگی پوست و فقدان لذت جنسی را به دنبال داشته باشد. انواع روش‌های زیبایی و اصلاح مشکلات ظاهری و زیبایی اندام تناسلی می‌تواند به بهبود شرایط و بازگرداندن ظاهر و عملکرد طبیعی بخش‌های مختلف اندام تناسلی کمک کند. برخی از این روشها، به ویژه برای افرادی که به دنبال «تأیید هویت جنسیتی» خود هستند اهمیت زیادی دارد. در این مطلب با عمل زیبایی اندام تناسلی زنان، انواع روش‌های جوان‌سازی واژن و مزایا و معایب آن آشنا شوید.
جراحی اندام تناسلی زنان
جوان‌سازی واژن
جوان‌سازی واژن اصطلاح گسترده‌ای است که برای توصیف روش‌های مختلف جراحی‌های اندام تناسلی زنان و ترمیم واژن به کار می‌رود. درست است که این جراحی‌ها فقط مربوط به واژن نیست و در مورد تمام بخش‌های اندام تناسلی زنانه یا فرج انجام می‌شود، ولی به‌طورکلی تحت عنوان جوان‌سازی واژن از آن نام می‌برند. این اقدامات را می‌توان با هدف زیبایی یا درمانی و رفع مشکلات ناشی از افزایش سن مانند خشکی واژن و بی‌اختیاری یا نشت ادرار یا تأیید هویت جنسیتی انجام داد. برخی از اصلاحات واژن به کمک جراحی قابل انجام خواهد بود، اما گزینه‌های غیرجراحی نیز برای رفع مشکلات و بازسازی واژن وجود دارد. پزشک با در نظر گرفتن ترجیح، نیاز و خواستهٔ هر فرد و بررسی مزایا و معایب احتمالی، یکی از روشها را به کار می‌گیرد.
در مورد جراحی‌های جوان‌سازی واژن لازم است بدانید که نتایج این جراحی‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود و هنوز شواهد کافی برای کارایی برخی از درمان‌های جوان‌سازی وجود ندارد یا از نظر علمی ثابت‌شده نیستند. به عنوان مثال، متخصصان زنان و زایمان امریکا (ACOG) برخی از این روشها را یک بازاریابی فریبنده قلمداد کرده است و ضمن هشدار دادن در این مورد، افراد را به انجام ارزیابی‌های دقیق زیر نظر متخصصان زنان و سنجش مزایا و معایب این جراحی‌ها، قبل از هر گونه اقدام برای انجام آنها توصیه می‌کند.
علل انجام جوان‌سازی واژن
رفع مشکلات رایج مرتبط با زایمان یا یائسگی مانند شل شدن بافت واژن، خشکی واژن و فقدان لذت جنسی از جمله شایع‌ترین علل انجام جراحی‌های اندام تناسلی زنان و جوان‌سازی واژن است. اقدامات درمانی گاهی می‌توانند این مشکلات و برخی از علائمی را که در ادامه می‌آیند به حداقل برسانند:
- شل شدن پوست اطراف واژن
- نشت ادرار هنگام پریدن، عطسه یا خندیدن
- ناتوانی در نگه داشتن ادرار
- کاهش میل جنسی
- خشکی بیش از حد واژن
- درد هنگام نزدیکی
- از دست دادن حس و رضایت جنسی
- نداشتن اعتماد به نفس یا عزت نفس پایین
انواع جراحی‌های اندام تناسلی زنان
جوان‌سازی واژن به دو روش جراحی و غیرجراحی قابل انجام است. اقدامات درمانی روی فرج یا قسمت بیرونی اندام تناسلی زن و کانال واژن، جایی که دخول حین رابطهٔ جنسی رخ می‌دهد اثر می‌گذارد. قبل از تصمیم‌گیری برای انجام این جراحی‌ها مطمئن شوید که شناخت درستی از روش درمان و ریسک‌های آن دارید تا بتوانید بهبود بهتر و دور از هر گونه مشکلی داشته باشید.
روش‌های جراحی جوان‌سازی واژن
همان‌طور که گفته شد، عبارت «جوان‌سازی واژن» یک اصطلاح بازاریابی است، نه یک اصطلاح پزشکی. گاهی اوقات از این اصطلاح برای توصیف کلی جراحی‌های زیبایی اندام تناسلی زنان استفاده می‌شود، اما معمولاً به واژینوپلاستی، پرینوپلاستی یا هر دو اشاره دارد. معمول‌ترین روش‌های جوان‌سازی واژن به شیوهٔ جراحی عبارت است از:
- لابیاپلاستی (Labiaplasty): بازسازی و اصلاح شکل ظاهری لابیا یا چین‌های پوستی دو طرف دهانهٔ واژن. لابیاپلاستی می‌تواند لابیاها را کوچک‌تر کند یا به هر دو طرف شکل همسان و متقارنی بدهد.
- واژینوپلاستی (Vaginoplasty): سفت کردن یا ترمیم کانال واژن بعد از زایمان. این جراحی همچنین به عنوان بخشی از عمل تأیید جنسیت مرد به زن انجام می‌شود.
- کاهش یا کوچک کردن کلیتورال هود یا کاهش کلاهک کلیتورال (Clitoral hood reduction): برداشتن بافت اضافی پوشانندهٔ کلیتوریس. معمولاً همزمان با لابیاپلاستی انجام می‌شود.
- مونس‌پلاستی (Monsplasty): برداشتن بافت چربی اضافه از ناحیهٔ استخوان تناسلی.
- والووپلاستی (Vulvoplasty): تغییر شکل ناحیهٔ فرج یا قسمت بیرونی اندام تناسلی در جراحی‌های تأیید جنسیت. این روش معمولاً در جراحی‌های تأیید جنسیت استفاده می‌شود.
- پرینئوپلاستی (Perineoplasty): ترمیم ناحیهٔ پرینه یا فضای بین واژن و مقعد
این عمل‌ها توسط متخصصان زنان یا جراحان پلاستیک انجام می‌شود. در این روشها، جراح برش‌هایی روی فرج یا واژن و بافت‌ها و ماهیچه‌های اطراف ایجاد می‌کند و از آنجا که فرد بیهوش است هیچ دردی احساس نمی‌شود. محل برش‌ها با توجه به نوع جراحی متفاوت است. پس از جراحی، برش‌ها با بخیه‌های جذبی بسته می‌شود. بیشتر جراحی‌های زیبایی و جوان‌سازی واژن تقریباً یک تا دو ساعت طول می‌کشد، اما مدت زمان این نوع عمل‌ها با توجه به میزان اصلاحات و روش جراحی متفاوت خواهد بود. مانند هر عمل جراحی دیگر، دستورالعمل‌های بعد از عمل شامل فهرستی از ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ؛ شامل رابطهٔ جنسی، خواهد بود که لازم است آنها را برای جلوگیری از عفونت و آسیب رعایت کنید. به عنوان مثال، ممکن است لازم باشد تا زمان بهبود محل جراحی و بخیه‌ها تا چند هفته از رابطهٔ جنسی پرهیز کنید. برای کاهش درد و ناراحتی می‌توانید از کمپرس یخ و مسکن استفاده کنید.
روش‌های غیرجراحی جوان‌سازی واژن
روش‌های غیرجراحی جوان‌سازی واژن غیرتهاجمی است و زمان بهبود کوتاهی دارد. این روشها بدون استفاده از سوزن بخیه یا جراحی به سفت شدن و تقویت ناحیهٔ واژن کمک می‌کند. جوان‌سازی واژن به روش غیرجراحی شامل گرم کردن لایه‌های بالایی بافت واژن است. این باعث می‌شود که بافت زیرین کلاژن اضافی و بافت جدید و سفت‌تری ایجاد کند. به عبارت دیگر، از انرژی گرمایشی برای تحریک ساخت کلاژن در لایه‌های زیرین و محکم شدن دیواره‌های واژن استفاده می‌شود. درمان‌های غیرجراحی شامل موارد زیر است:
درمان با لیزر CO2: لیزر CO2 لایه‌های بالایی واژن را گرم می‌کند و باعث می‌شود بافت لایه‌های پایینی کلاژن بیشتری بسازد. این باعث سفت‌تر شدن و کشیدگی پوست اندام تناسلی می‌شود.
درمان RF یا رادیو‌فرکانسی (Radio frequency): در درمان RF از امواج الکترومغناطیسی استفاده می‌شود که مشابه امواج مورد استفاده در مایکروویو هستند اما شدت کمتری دارند. امواج RF، بافت واژن را گرما می‌دهد و همچنین افزایش جریان خون‌رسانی و تولید کلاژن بیشتر باعث افزایش قدرت و الاستیسیته یا انعطافپذیری بافت و در نهایت جوان‌سازی آن می‌شود.
درمان‌های جوان‌سازی واژن با RF و لیزر در مطب انجام می‌شود و با توجه به نوع و شدت امواج بین پنج تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. در طول عمل برای جلوگیری از بروز درد و ناراحتی ممکن است از مقدار کمی بی‌حس‌کنندهٔ موضعی استفاده شود. فقط ممکن است احساس گرما در محل درمان یا حسی مانند زنبورگزیدگی داشته باشید. سفت شدن بافت یا اصطلاحاً تونینگ زمانی اتفاق می‌افتد که یک پروب داخل واژن می‌شود یا روی ناحیهٔ بیرونی اندام تناسلی هدایت می‌شود و گرما از طریق آن به ناحیهٔ مورد نظر منتقل می‌شود. پزشک در فواصل زمانی مشخصی پروب را می‌چرخاند یا از ضربه‌های ملایم برای توزیع انرژی گرمایشی در نواحی آسیب‌دیده استفاده می‌کند.
در این دو روش معمولاً بعد از انجام عمل امکان ادامهٔ فعالیت‌های روزمره وجود دارد و نیازی به استراحت کردن در خانه نیست. قرمزی و تورم در ناحیهٔ درمان‌شده طبیعی است و طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت فروکش می‌کند. به مدت سه تا پنج روز باید از رابطهٔ جنسی، استفاده از تامپون یا قرار دادن هر چیزی در واژن خودداری کنید و دستورالعمل‌های پس از عمل را به دقت دنبال کنید. قبل از برقراری رابطهٔ جنسی، لازم است که پزشکتان، نبود علائم عفونت یا خونریزی را تأیید کنید.
این نکته را در نظر داشته باشید که سازمان غذا و داروی FDA، هیچ نوع لیزر یا درمان مبتنی بر انرژی دیگری را برای جراحی زیبایی واژن تأیید نکرده است. این درمان‌ها همچنین برای درمان علائم یائسگی، بی‌اختیاری ادرار یا سایر مشکلات جنسی تأیید نشده است.
سازمان غذا و دارو هشدار داده است که لیزر و سایر درمان‌های مبتنی بر انرژی برای جوان‌سازی واژن می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. این عوارض می‌تواند شامل سوختگی واژن، جای زخم، درد همراه با رابطهٔ جنسی و درد طولانی‌مدت باشد.
مزایا و معایب جراحی اندام تناسلی زنان
فواید جوان‌سازی واژن
برخی از فواید جوان‌سازی واژن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بهبود حالت کش‌سانی بافت و رفع شل‌شدگی واژن
- کمک به درمان ناتوانی در نگه داشتن ادرار یا نشت ادرار
- افزایش رطوبت یا روان‌کاری واژن و رفع خشکی واژن
- افزایش حساسیت و تحریک‌پذیری
- تقویت عضلات ضعیف واژن و لگن
- بهبود رابطهٔ جنسی و رفع درد هنگام نزدیکی
- بهبود شکل ظاهری ناحیهٔ فرج، یعنی لابیا، کلیتوریس و دهانهٔ واژن
عوارض جوان‌سازی واژن
در نظر داشته باشید که بی‌خطر یا مؤثر بودن تمام روش‌های درمانی جوان‌سازی واژن ثابت نشده است. برخی عوارض مرتبط با جوان‌سازی واژن که بیشتر در روش جراحی دیده می‌شوند عبارت است از:
- درد
- خونریزی
- عفونت
- اسکار یا جای زخم
- درد هنگام رابطهٔ جنسی یا دیسپارونی
- تغییر در حس آن ناحیه
- نیاز به جراحی‌های بیشتر
سؤالات متداول در مورد جوان‌سازی واژن
روش‌های جوان‌سازی واژن چقدر مؤثر است؟
مثل بیشتر جراحی‌های زیبایی، نتایج عمل از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. هنوز شواهد کافی برای کارایی برخی از درمان‌های جوان‌سازی وجود ندارد یا از نظر علمی ثابت‌شده نیستند. بعضی از متخصصان زنان و زایمان، علیه این روشها هشدار داده و برخی از تبلیغات آنها را «گمراه‌کننده» توصیف کرده‌اند. به عبارت ساده‌تر، آنها برخی از این روشها را بازاریابی عنوان می‌کنند و افراد را به انجام ارزیابی‌های دقیق زیر نظر متخصصان زنان متبحر و سنجش مزایا و معایب، قبل از هر گونه اقدام برای انجام این روشها توصیه می‌کنند.
همچنین، آنچه از نتایج گزارش‌ها برمی‌آید، درمان با لیزر و RF معمولاً در چند جلسه تکرار می‌شود و ماندگاری آن در مقایسه با جراحی کمتر است. با این حال، هیچ تضمینی برای ماندگاری طولانی‌مدت و همیشگی نتایج جراحی نیز وجود ندارد.
یک فرج طبیعی چه شکلی است؟
ناحیهٔ تناسلی خارجی زنان فرج نامیده می‌شود و تنها یک شکل طبیعی یا صحیح برای ظاهر فرج وجود ندارد. اندازه، شکل و رنگ فرج از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. لابیا مینور اغلب از لابیا ماژور برجسته‌تر است، اما اگر این‌طور نباشد هم به معنی مشکل نیست. برخی از افراد نیز لابیاهایی نامتقارن دارند. همهٔ این تفاوت‌ها نرمال و قابل انتظار است. همچنین تغییر اندازه، شکل و رنگ فرج در دوران بلوغ، با افزایش سن و در دوران بارداری یا یائسگی معمول است.
جراحی زیبایی اندام تناسلی زنان چیست؟
این جراحی ظاهر یا حس اندام تناسلی زنان مانند لابیا و واژن را تغییر می‌دهد. مانند تمام جراحی‌های زیبایی، جراحی زیبایی اندام تناسلی زنان نیز بر اساس نیاز پزشکی انجام نمی‌شود. این جراحی بر اساس ترجیح شخصی شما انجام می‌شود، هرچند خطرهایی بالقوه جدی دارد.
من نگران ظاهر اندام تناسلی خود هستم. آیا باید جراحی کنم؟
اگر در مورد اندام تناسلی خود نگرانی دارید، با یک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. اندازه، شکل و رنگ اندام تناسلی در هر فردی متفاوت است. هیچ شکل درست یا غلطی برای اندام تناسلی وجود ندارد.
همچنین هیچ تحقیق خوبی وجود ندارد که نشان دهد جراحی‌های زیبایی اندام تناسلی زنان بی‌خطر یا مؤثر هستند. برخی از تبلیغات می‌توانند افراد را در مورد نتایج قابل دستیابی با جراحی یا آنچه برای بدن طبیعی است گمراه کنند. هیچ مدرکی مبنی بر این‌که چنین جراحی‌هایی، میل جنسی، تصویر خود از بدن یا لذت جنسی را بهبود می‌بخشد وجود ندارد. جراحی‌های زیبایی اندام تناسلی همچنین می‌تواند مشکلات فیزیکی جدی ایجاد کند.
آیا جراحی دستگاه تناسلی زنانه از نظر پزشکی ضروری است؟
گاهی اوقات برای ترمیم آسیب‌های زایمان یا انواع دیگر جراحات نیاز به جراحی است. برخی از انواع جراحی نیز برای درمان مشکلاتی که می‌توانند باعث ایجاد رابطهٔ جنسی دردناک شوند، مانند ولوودینیا انجام می‌شوند. علل دیگری که ممکن است جراحی تناسلی انجام شود عبارت است از:
- مشکلات ناشی از فعالیت‌های ورزشی
- ترمیم ختنه در زنان
- جراحی تأیید جنسیت
چطور رضایت جنسی را بدون جراحی بهبود ببخشید؟
راه‌های زیادی برای بهبود سطح رضایت جنسی وجود دارد. یادگیری بیشتر در مورد بدن و نحوهٔ عملکرد آن ممکن است کمک کند. اگر شریکی دارید، برقراری ارتباط بهتر با او نیز ممکن است کمک کند. همچنین می‌توانید با پزشک متخصص زنان یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در مورد راه‌های رسیدگی به مشکلات خاص صحبت کنید. دارو، فیزیوتراپی، مشاوره و بسیاری از گزینه‌های خودیاری در دسترس است.
اختلال بدریخت‌انگاری بدن چیست؟
برخی از افراد یک بیماری روانی به نام خودزشت‌انگاری یا اختلال بدریخت‌انگاری بدن دارند. افراد مبتلا به این اختلال فکر می‌کنند بدنشان دارای نقص‌های فیزیکی است که واقعاً وجود ندارد، یا به طور وسواس‌گونه نگران نقص‌های جزئی هستند که دیگران متوجه آن نمی‌شوند. اگر جراح یا متخصص زنان فکر کند که شما ممکن است این اختلال را داشته باشید، ممکن است از شما بخواهد قبل از انجام جراحی زیبایی برای ارزیابی به یک متخصص در این زمینه مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر با نارضایتی جنسی، درد یا نبود اعتماد به نفس در مورد واژن خود دست و پنجه نرم می‌کنید، با پزشکتان صحبت کنید. او ممکن است روش‌هایی مانند فیزیوتراپی یا دارو را برای کمک به شما تجویز کند. مهم است که قبل از اقدام به جراحی یا درمان با یک متخصص پزشکی قابل اعتماد صحبت کنید تا مطمئن شوید که خطرهای آن را می‌دانید و از دیگر گزینه‌های موجود مطلع هستید.
آیا روش‌های جوان‌سازی واژن تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد؟
بیشتر طرح‌های بیمهٔ درمانی، جوان‌سازی واژن را به این دلیل که روش‌های زیبایی محسوب می‌شوند و از نظر پزشکی ضرورتی ندارند، پوشش نمی‌دهند. با این حال استثناهایی مانند آسیب‌های ناشی از زایمان یا ضربه و تروماها وجود دارد که باید در مورد پوشش هزینه‌ها با مرکز ارائه‌دهندهٔ خدمات بیمهٔ خود تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری
جوان‌سازی واژن شامل درمان‌های جراحی و غیرجراحی است که پوست اطراف واژن یا کانال واژن را سفت می‌کند. این اقدام می‌تواند به بهبود مشکلاتی مانند اختلال عملکرد جنسی، بی‌اختیاری ادرار و خشکی واژن کمک کند، اما پزشکان هنوز در حال بررسی عمل‌های جوان‌سازی واژن و ارزیابی خطرها و مزایای مرتبط با آن هستند. اگر از درد هنگام رابطهٔ جنسی یا نشت ادرار درمانده شده‌اید یا به هر علتی با ظاهر واژن خود پس از زایمان مشکل دارید، می‌توانید در مورد گزینه‌های خود با یک متخصص زنان قابل اعتماد صحبت کنید.
پس بنا بر آنچه گفته شد، تصمیم به اقدام برای جراحی‌های اندام تناسلی زنان، چه با هدف زیبایی باشد و چه درمانی، با میل شخصی، خواست خود فرد و تأیید پزشک قابل انجام خواهد بود. بنابراین مطالب علمی برتر موجود در این زمینه را به دقت مطالعه کنید تا بتوانید انتخابی درست و بدون پشیمانی داشته باشید.
