عارضۀ پرهاکلامپسی
پرهاکلامپسی یا مسمومیت حاملگی؛ ،Preeclampsia عارضهای جدی است که اگر به موقع درمان نشود، میتواند خطرهای جدی برای مادر و جنین به دنبال داشته باشد. در زمان بارداری، فشار خون و نتیجۀ آزمایش ادرار شما در هر نوبت توسط پزشک بررسی میشود، زیرا افزایش فشار خون یا وجود پروتئین در ادرار میتواند نشانۀ اولیۀ پرهاکلامپسی باشد. با خطرات، علائم و روشهای پیشگیری و درمان این عارضه آشنا شوید.
خطرهای پرهاکلامپسی
مشکلات ناشی از این عارضه معمولاً نزدیک به انتهای دورۀ بارداری و حدوداً پس از هفتۀ ۲۸ شروع میشود، اما ممکن است زودتر یا پس از زایمان نیز به وجود آید. درصورتیکه این مشکلات زودتر بروز کند، احتمال شدیدتر بودن آنها نیز بیشتر است. با این وجود که در اغلب موارد، پرهاکلامپسی جدی نیست و مشکلی ایجاد نمیکند، در برخی موارد نیز درمان نشدن آن تهدیدی برای زندگی مادر و جنین است.
پرهاکلامپسی ممکن است موجب تشنج مادر شود یا روی رشد جنین تأثیرگذار باشد. به همین دلیل، برای شما سونوگرافیهای منظمی به منظور زیر نظر قرار دادن سلامت و رشد جنین تجویز میشود. تشخیص ندادن و درمان نشدن پرهاکلامپسی میتواند خطرات جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. به همین دلیل، معاینات منظم و دورهای در بارداری اهمیت ویژهای پیدا میکند. پزشک در این معاینات، هر علامتی را که ممکن است نشانهای از پرهاکلامپسی باشد، به طور دقیق بررسی میکند. بسیاری از زنانی که فشار خون بالا دارند، شانس زایمان طبیعی پس از هفتۀ ۳۷ را خواهند داشت، اما اگر پرهاکلامپسی شدید دارید، ممکن است لازم باشد که زایمان شما زودتر از موعد و احتمالاً به روش سزارین انجام شود.
علائم پرهاکلامپسی
فشار خون بالا و پرهاکلامپسی معمولاً نشانۀ هشداردهندهای ندارد و اغلب تنها راه تشخیص آنها اندازهگیری فشار خون و بررسی نتیجۀ آزمایش ادرار شما در معاینات پزشکی است. اگر به پرهاکلامپسی دچار باشید، احتمالاً خودتان احساس نخواهید کرد، اما علائم زیر میتواند به دلیل پرهاکلامپسی ایجاد شود:
- سردرد شدید
- مشکلات دیداری مثل تاری دید یا جرقه زدن چشم
- درد در ناحیۀ زیر دندهها
- استفراغ شدید
- تورم ناگهانی در صورت و دست
ممکن است شما به پرهاکلامپسی شدید دچار باشید، اما هیچ نشانهای نیز نداشته باشید. اگر هر یک از علائم بالا را مشاهده کردید یا دلیلی دارید مبنی بر اینکه ممکن است به پرهاکلامپسی دچار شده باشید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید.
دلایل افزایشدهندۀ خطر پرهاکلامپسی و روشهای درمان
احتمال پرهاکلامپسی با وجود یک یا چند مورد از فاکتورهای زیر بیشتر خواهد شد:
- این اولین بارداری شما باشد.
- سن شما ۴۰ یا بالای ۴۰ سال باشد.
- از آخرین بارداری شما ۱۰ سال گذشته باشد.
- اضافه وزن زیاد داشته باشید.
- سابقۀ خانوادگی در ابتلا به پرهاکلامپسی داشته باشید.
- چندقلو باردار باشید.
- قبل از باردار شدن، فشار خون بالایی داشته باشید.
- در بارداری قبلی، فشار خون بالایی داشته باشید.
- بیماری مزمن کلیوی، دیابت یا بیمارهای سیستم ایمنی مثل لوپوس داشته باشید.
اگر به دلیل وجود فاکتورهای بالا، احتمال عارضۀ پرهاکلامپسی در شما زیاد باشد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای کاهش احتمال ابتلا، از هفتۀ ۱۲ بارداری تا زمان زایمان، روزانه آسپرین مصرف کنید. زنانی که دچار پرهاکلامپسی شوند، باید در بیمارستان تحت نظر قرار بگیرند و اغلب داروهایی برای کاهش فشار خون آنها تجویز میشود. گاهی به خاطر پرهاکلامپسی ناچار هستید زایمان زودهنگام داشته باشید و ممکن است این کار به روش القای زایمان یا سزارین انجام شود.
پیشگیری از عارضۀ پرهاکلامپسی
بسیار مهم است که معاینات دورهای بارداری را جدی بگیرید. اگر نتوانستید به جلسات معاینۀ بارداری خود در زمان تعیینشده بروید، حتماً در سریعترین زمان ممکن از پزشک خود وقت معاینۀ دیگری بگیرید. پرهاکلامپسی شدید میتواند روی سلامت شما و جنین تأثیر منفی بگذارد. در صورت درمان نشدن این عارضه، خطر سکتۀ مغزی، درست عمل نکردن کلیه و کبد، مشکلات انعقادی خون، تجمع مایعات در ریه و تشنج به همراه دارد. همچنین ممکن است نوزاد، زودرس یا کوچکتر از حد طبیعی یا حتی مرده به دنیا بیاید.
هرچند دلیل اصلی پرهاکلامپسی شناخته شده نیست، اما برخی از تحقیقات نشان داده است که اضافه وزن پیش از بارداری، احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش میدهد. بنابراین بهتر است برای کاهش احتمال ابتلا به پرهاکلامپسی، قبل از تصمیمگیری و اقدام برای باردار شدن، وزن خود را به حد طبیعی برسانید. همچنین شیوع این عارضه در افرادی که پیش از باردار شدن، فشار خون بالایی دارند یا در بارداری قبلی به پرهاکلامپسی دچار شدهاند بیشتر است. اگر شما نیز این سابقه را دارید، حتماً معاینات پزشکی بارداری را جدی بگیرید و در مورد این سوابق با پزشکتان صحبت کنید.