سردردهای دوران بارداری
سردردها در دوران بارداری معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی است. برخی از زنانی که باردار نیستند نیز در دوران عادت ماهانۀ خود به دلیل تغییرات هورمونی دچار سردرد میشوند. ممکن است سردرد در هفتههای اول بارداری شدیدتر باشد و معمولاً در شش ماه آخر کمتر میشود یا کاملاً از بین میرود. سردرد آسیبی به جنین نمیزند، اما میتواند باعث احساس ناراحتی شما شود. در این مطلب با راههای جلوگیری از سردرد و زمان مراجعه به پزشک هنگام داشتن سردرد طی بارداری آشنا خواهید شد.
دلایل ایجاد سردردها
علاوه بر تغییرات هورمونی، تغییر در فشار خون نیز ممکن است سردردهای تنشی ایجاد کند. اگر شما قبل از بارداری سردرد یا میگرن داشتید، با احتمال بیشتری در دوران بارداری دچار سردرد خواهید شد. خستگی، گرسنگی، کم آبی بدن، استرس، فقدان هوای تازه و ورزش نکردن به میزان کافی ممکن است باعث ایجاد سردرد شود. اگر شما برای کاهش مصرف کافئین تلاش میکنید یا در حال ترک سیگار هستید نیز سردرد ممکن است بخشی از علائم این نوع ترک کردنها باشد.
در دوران بارداری به علت تغییرات در فشار اطراف چشم، بینایی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد و فشار چشم میتواند به درد داخل و اطراف چشم و همچنین اطراف سر منجر شود. در سردردهای تنشی، ممکن است در هر دو طرف سرتان احساس درد داشته باشید که بیشتر با احساس فشار در سر همراه است. اگر شما دچار کمآبی هستند، سردرد بیشتر احتمال دارد که در پایۀ جمجمه و در اطراف گردنتان باشد. سردرد در مراحل بعدی دوران بارداری شایع نیست و اگر وجود داشته باشد احتمالاً مشکلات جدی تر مانند فشار خون بالا وجود دارد. اگر در سه ماهۀ سوم سردرد دارید، باید پزشک خود را در جریان قرار دهید.
پیشگیری و مقابله با سردردها
تغییر سبک زندگی میتواند به پیشگیری از سردرد کمک کند. یادتان باشد در هر صورت هیچ دارویی، حتی استامینوفن ساده را بدون تجویز پزشک در طول بارداری مصرف نکنید. همچنین از مصرف برخی مسکنها مثل مسکنهای کدئیندار در دوران بارداری خودداری کنید، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. برخی از راهکارهای پیشگیری و مقابله با سردرد شامل موارد زیر است:
- مقدار زیادی آب بنوشید.
- در هوای تازه نفس بکشید.
- برای داشتن آرامش، حمام کنید.
- به پیادهروی بروید.
- سعی کنید هر دو تا سه ساعت چیزی بخورید.
- خوب غذا بخورید و سعی کنید یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. از انواع گروههای غذایی استفاده کنید و مطمئن شوید که مواد مغذی را دریافت میکنید.
- برخی از تنقلات مانند قیسی و بادام، برای زمانی که در محل کار هستید، مفید است.
- طی روز، هر زمان که ممکن بود در جایی آرام و راحت کمی استراحت کنید.
- از مدیتیشن، هیپنوتیزم و دیگر تکنیکهای تمدد اعصاب استفاده کنید و در کلاسهای یوگای بارداری شرکت کنید.
- سعی کنید هنگام شب مدت زمان زیادی را بخوابید.
- از سردردهای ناشی از خم کردن بیش از حد گردن پیشگیری کنید.
- گردن، شانهها، صورت و جمجۀ خود را ماساژ دهید یا از همسر یا دوستی بخواهید که این کار را برایتان انجام دهد.
- یک کیسۀ یخ یا یک حولۀ نمناک سرد یا گرم را؛ با توجه به نیاز و چگونگی خواست بدنتان، روی سر یا پشت سر خود قرار دهید.
- تأثیر برخی از مواردی که باعث سردردتان میشود مثل نوشیدن قهوه، سیگار کشیدن، اتاقهای نامرتب و خفه، لامپهای فلورسنت که باعث خستگی چشمهاست را بررسی کنید و از آنها پرهیز کنید.
- موقعیت صندلی، صفحۀ نمایش کامپیوتر باید در وضعیتی باشد که به گردن و بدن فشار وارد نشود. هنگام رانندگی نیز آیینۀ خودرو را به شکلی تنظیم کنید تا به گردنتان فشار نیاید.
- بالش خواب شما نباید بیش از حد بلند باشد. همچنین اگر تشک خواب شما خیلی قدیمی است، امکان دارد بدون اینکه متوجه شوید دچار سردرد شوید.
- اگر بیش از حد با موبایل و تبلت کار میکنید، باید مراقب گردن خود باشید، زیرا درد گردن منجر به سردرد خواهد شد.
- گاهی یک دوش آب سرد میتواند رگهای خونی خود را تحریک و آنها را منقبض کند و درد را کاهش دهد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر قبلاً نیز زیاد دچار سردرد بودهاید به پزشک خود اطلاع دهید و از او مشورت بگیرید. سردردهای شدید میتواند نشانگر فشار خون بالا باشد که در آن صورت باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشانۀ عارضهای به نام مسمومیت حاملگی یا پرهاکلامپسی (Preeclampsia) باشد. پرهاکلامپسی عارضهای است که برخی زنان باردار در نیمۀ دوم بارداری یا بلافاصله پس از زایمان به آن دچار میشوند. پرهاکلامپسی در صورت درمان نشدن، عوارضی جدی به همراه خواهد داشت که میتواند باعث ایجاد مشکل در رشد جنین شود. زنان دچار به پرهاکلامپسی، علائم زیر را نیز خواهند داشت:
- سردرد شدید
- فشار خون بالا
- تورم دست و پا
- استفراغ شدید
- درد در ناحیۀ زیر دندهها
- مشکلات دیداری مثل تاری دید یا جرقه زدن چشم