مراقبت از بند ناف نوزاد
نوزادان مواد غذایی و اکسیژن را در رحم مادرشان از طریق جفت دریافت میکنند که به دیوارۀ داخلی رحم متصل است. جفت نیز توسط بند ناف به یک شکاف در شکم نوزاد متصل است و با او ارتباط دارد. پس از به دنیا آمدن نوزاد، بند ناف طی یک عمل بدون درد از قسمت نزدیک به بدن نوزاد قطع و یک گیره به آن متصل میشود که باعث وصل بودن انتهای ریشهٔ بند ناف به بدن کودک است. در این مطلب با زمان افتادن ریشهٔ بند ناف نوزاد، مراقبتهای بعد از آن و موارد ضروری نیازمند مراجعه به پزشک در مورد بند ناف نوزادان آشنا خوهید شد.
زمان افتادن بند ناف نوزاد
ریشهٔ بند ناف معمولاً بعد از گذشت هفت تا ۲۱ روز پس از تولد خشک میشود و از بدن نوزاد جدا خواهد شد. این جدا شدن باعث ایجاد زخم کوچکی میشود که آن هم بعد از چند روز برطرف خواهد شد. هنگامی که ریشهٔ بند ناف جدا میشود، ممکن است مقدار کمی خون در پوشک نوزاد مشاهده کنید که امری طبیعی است. گاهی با جدا شدن ریشهٔ بند ناف مقداری مایع شفاف یا زرد رنگ از محل آن بیرون میآید یا مقداری گوشت مرده نیز ممکن است در محل آن باقی بماند که خوبهخود برطرف میشود. گاهی نیز ممکن است نیاز داشته باشد تا توسط پزشک نوزادتان از بین برود. بهطورکلی این اتفاق مهمی نیست و به دلیل وجود نداشتن رگهای عصبی در آن، انجام هر کاری توسط پزشک در این قسمت، بدون درد است.
مراقبتهای درست از بند ناف
کارها و نکاتی برای مراقبت از ریشهٔ بند ناف نوزاد تا زمان افتادن آن وجود دارد. این مراقبتها شامل موارد زیر است:
- ریشهٔ بند ناف را تمیز و خشک نگه دارید، اما با هیچ مادهای آن را تمیز نکنید.
- پوشک را به شکلی ببندید که از این ریشه فاصله داشته باشد.
- برای خشک نگه داشتن ریشهٔ بند ناف، پوشک را زیر ناف ببندید.
- تا وقتی این ریشه نیفتاده است، نباید نوزاد را در آب غوطهور کرد.
- به جای غوطهور کردن نوزاد در وان آب، میتوانید او را با یک اسفنج نرم مخصوص نوزاد تمیز کنید.
- در هوای گرم، فقط یک پوشک مناسب و یک بلوز راحت تن کودک کنید تا هوا بتواند جریان یابد و بند ناف برای افتادن خشک شود.
- قبل از افتادن بند ناف، بهتر است لباسهایی را که باعث زیاد گیر کردن به بند ناف میشود تن نوزاد نکنید.
- هرگز سعی نکنید بند ناف را از بدن نوزاد جدا کنید؛ حتی زمانی که به نظر میرسد فقط به یک مو بند است.
- اقدام به کندن بند ناف ممکن است باعث خونریزی شود.
- کمی ترشح از بند ناف طبیعی است. این مایع معمولاً از ریشه ترشح میشود و باید به سادگی پاک شود.
- برای تمیز کردن بند ناف از الکل، بتادین یا ضدعفونیکنندههای دیگر استفاده نکنید تا بند ناف در زمان معمول خودش بیفتد و دیگر خطر عفونت نیز وجود نداشته باشد.
بر اساس بسیاری از تحقیقات، بند ناف نوزادان، بدون تمیز کردن توسط هر مادۀ دیگری، سریعتر از یک بند نافهای تمیزشده با الکل میافتد، زیرا مواد ضدعفونیکننده باعث میشود باکتریهای مفید پوست نوزاد که به افتادن بند ناف کمک میکند، کشته شوند و افتادن بندناف به تأخیر بیفتد.
موارد نیازمند مراجعه به پزشک
در صورت وجود و مشاهدۀ هر کدام از موارد زیر لازم است با پزشک تماس بگیرید:
- اگر پس از گذشت چهار هفته از تولد نوزاد، ریشهٔ بند ناف نیفتاد.
- پوست اطراف ریشهٔ بند ناف قرمز یا متورم باشد.
- بند ناف بوی نامطبوع و بد یا ترشحات زرد رنگ زیاد داشته باشد.
- وقتی پوست کنار ریشه را لمس میکنید و کودکتان گریه میکند.
- اگر بین دو بار زمان تمیز کردن بند ناف، میزان ترشح جمعشده زیاد بود.
- قبل یا بعد از افتادن ریشه، خونریزی زیاد وجود داشته باشد.
زمانی که بندناف میافتد ممکن است خونریزی خفیفی از ناحیۀ ناف ایجاد شود که جای نگرانی نیست و خودبهخود قطع میشود، اما درصورتیکه قبل یا بعد از افتادن ریشهٔ بند ناف، هر وقت شما یک قطره خون را پاک کرید و باز قطرۀ دیگری ظاهر شد، باید سریعاً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید، زیرا این اتفاق ممکن است نشانۀ خونریزی باشد.