ضربه مغزی یا آسیب به سر کودک
کودکان زیاد زمین میخورند یا ممکن است سرشان به چیزهای مختلفی برخورد کند. اما وقتی کودک از جای بلندی میافتد، این امکان وجود دارد که آسیبی به مغز کودک وارد شده باشد. در این مطلب میتوانید بیشتر با این آسیب و کمکهای اولیهٔ آن آشنا شوید.
ضربه مغزی چیست؟
وقتی آسیب مغزی با توجه به معنای آسیبی که در آن هیچ جسمی به جمجمه نفوذ نمیکند، موجب تغییر در عملکرد طبیعی مغز میشود، به آن ضربه مغزی میگویند. این آسیب ممکن است در اثر یک ضربهٔ شدید، سقوط از جایی یا یک تکان شدید ایجاد شود.
کودکی که دچار ضربه مغزی شده، ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهد یا در بینایی، حافظه یا حفظ تعادل دچار مشکل شود. این ترسناک به نظر میرسد، اما در بیشتر موارد اثرات جزئی و موقتی هستند و کودک به طور کامل بهبود مییابد.
علائم ضربه مغزی کودک کدامند؟
اگر کودکتان از جایی افتاده یا زمین خورده است و سرش ضربه خورده، چگونه میتوانید بفهمم که کودک دچار ضربه مغزی شده است؟ اگر کودک شما دچار یکی از علائم زیر باشد، ممکن است کودک دچار ضربه مغزی شده باشد:
- بیهوشی
- خوابآلودگی
- سرگیجه
- سردرگمی
- استفراغ
- تحریکپذیری و بیقراری
- ترشحات شفاف یا خونآلود از بینی، دهان یا گوشها
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر به سر کودکتان ضربه وارد شد و تنفسش نامنظم شد، دچار تشنج یا بیهوش شد، اولین کاری که لازم است انجام دهید این خواهد بود که با اورژانس تماس بگیرید. درست است که پرسنل اورژانس نمیتوانند خودشان را همان لحظه برسانند ولی مسئول اورژانسی که پشت خط قرار دارد میتواند به شما در راهنمایی صحیح برای نجات کودک کمک کند. اما این بدین معنی هم نیست که کودک را رها کنید و به دنبال تلفن بگردید. لازمهٔ مدیریت شرایط بحرانی اول حفظ خونسردی تا جای ممکن و سپس همزمانی انجام عملیات نجات است، پس حتماً از قبل در مورد احیای قلبی تنفسی و مانورهای نجات کودکان از خفگی به شکل کاملاً علمی تحقیق کنید و آنها را به صورت عملی یاد بگیرید.
اما کودک را حرکت ندهید، مگر اینکه در معرض خطر آسیب بیشتری باشد. اگر نفس نمیکشد، احیای قلبی ریوی را انجام دهید و اگر خونریزی دارد، زخم را با پارچهٔ تمیزی بپوشانید و به آن فشار اعمال کنید تا کمک برسد.
ضربه خوردن به سر هنگام سقوط از بلندی برای کودکان متداول است و در بیشتر موارد جایی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر کودک شما هوشیاری خود را از دست داد، باید توسط پزشک معالجش یا پزشک اورژانس معاینه شود. گاهی اوقات حتی با ضربات جزئی نیز مغز میتواند آسیب ببیند. همچنین اگر ضربهای به سر کودک اصابت کرد و در روز بعد یا دو روز بعد علائم زیر را داشت، او را سریعاً به مطب پزشک ببرید:
- استفراغ میکند؛ اگر بعد از افتادن، کودکتان استفراغ داشته باشد ایرادی ندارد، اما استفراغ نباید ادامه یابد یا تکرار شود.
- در طول روز به شکل غیرمعمولی خوابآلوده به نظر میرسد یا در شب نمیتوان او را بیدار کرد.
- شب اولِ بعد از سقوط کودک، سعی کنید او را چند بار از خواب بیدار کنید تا مطمئن شوید که میتواند بیدار شود.
- ضعیف یا سردرگم به نظر میرسد یا در هماهنگی حرکتی، بینایی یا ارتباط کلامی مشکل دارد.
آیا ضربه مغزی میتواند باعث آسیب دائمی به مغز شود؟
فقط در موارد نادر. اما ضربه مغزی دوم قبل از برطرف شدن علائم ضربه مغزی اول میتواند خطرناک باشد و احتمال آسیب مغزی و حتی مرگ را دارد. بنابراین، اگر کودکتان دچار ضربه مغزیای شد که باعث از هوش رفتن او شده است، پزشک احتمالاً به شما توصیه میکند تا برای چند هفتهٔ آینده، بیشتر از معمول مراقب کودک و علائم هشداردهنده در او باشید.
بهترین کاری که میتوانید برای پیشگیری از ضربه و آسیب مغزی کودک انجام دهید، این است که خانه خود را برای حضور کودک ایمنسازی کنید و مطمئن شوید که در اتومبیل همیشه کمربند صندلی ماشین کودکتان به شکلی ایمن و مطمئن بسته شده باشد.