بیماری پنجم در کودکان
بیماری پنجم یا بیماری پوست سرخی عفونی که عامل آن ویروسی به نام پاروویروس B۱۹ است، با وجود اسمهای ترسناکش یک بیماری نسبتاً خفیف است که بیشتر بچهها بدون هیچ عارضهای از آن بهبود مییابند. این بیماری اغلب در فصل بهار و در کودکان خردسال و دبستانی ظاهر میشود. در این مطلب میتوانید با بیماری پنجم در کودک، علائم و درمان آن آشنا شوید.
بیماری پنجم در کودک
بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که به نام عفونت پاروویروس B۱۹، اریتما اینفکتیوزوم یا بیماری پوست سرخی عفونی نیز شناخته میشود. کودکان زیر یک سال و بزرگسالان زیاد دچار بیماری پنجم نمیشوند، اما امکان ابتلا به آن را دارند. بیش از نیمی از مردم جهان به ویروس آن آلوده شدهاند و بنابراین نسبت به آن ایمنی دارند. کودکان زیر یک سال به خاطر آنتیبادیهایی که هنگام تولد از مادرشان دریافت میکنند، تا حدی نسبت به این بیماری ایمنی دارند.
بیماری پنجم در کنار مخملک، سرخک، سرخجه، آبلهمرغان و روزئولا یا بیماری ششم، یکی از بیماریهای همراه با راش قرمز دوران کودکی است. از میان این بیماریها، بیماری پنجم، پنجمین بیماری شناساییشده بود و تنها بیماریای است که معمولاً بر اساس شمارهٔ آن نامیده و شناخته میشود.
این ویروس مانند دیگر ویروسها از طریق بزاق و ترشحات بینی منتشر میشود. کودک شما میتواند با استفاده کردن از ظروف مشترک یا از طریق سرفه کردن یا عطسه، بیماری پنجم را بگیرد یا به دیگران منتقل کند. هنگامی که کودک در معرض ویروس قرار گرفت، شروع بیماری میتواند چهار تا ۲۰ روز که متوسط آن معمولاً حدود ۱۴ روز است زمان ببرد. کودک در طول دورهٔ نهفتگی بیماری یعنی قبل از بروز هر گونه علائمی یا هفتهٔ قبل از ظاهر شدن راش یعنی همان زمانی که علائمی شبیه سرماخوردگی دارد، بیشتر از هر زمان دیگری توانایی انتقال این بیماری را به دیگران دارد.
برخلاف دیگر بیماریهای شامل راش، مانند سرخک و آبلهمرغان، بیشتر کودکان پس از ظاهر شدن راش بیماری پنجم دیگر نمیتوانند بیماری را منتقل کنند. بنابراین، اگر فرزندتان به مهدکودک یا مدرسه میرود، در مرحلهٔ ظاهر شدن راش دیگر نیازی به نگه داشتن او در خانه نیست.
همچنین لازم است بدانید پاروویروسی که سگها و گربهها در برابر آن واکسینه میشوند با این ویروس فرق دارد. ویروسی که بیماری پنجم را ایجاد میکند از نوعی است که روی انسان تأثیر میگذارد و کودک شما نه میتواند پاروویروس B۱۹ را از حیوانات بگیرد و نه میتواند آن را به آنها انتقال دهد.
علائم بیماری پنجم در کودک
حدود یک هفته قبل از ظاهر شدن راش، ممکن است کودکتان اندکی تب کند یا به نظر برسد که در حال سرما خوردن است. علائم ممکن است شامل گرفتگی بینی یا آبریزش بینی، گلودرد، ناراحتی معده یا دلدرد یا سردرد و کوفتگی باشد. سایر علائم رایج نیز شامل غدد متورم، چشمهای قرمز و اسهال است.
هنگامی که راش معمولاً چندین روز بعد ظاهر میشود، گونههای کودکتان قرمز خواهد شد و طوری به نظر میرسد که انگار سیلی خورده است. ممکن است راش قرمزی نیز روی تنه، بازوها، رانها، باسن، دستها و پاهای کودک ظاهر شود.
گاهی اوقات راش ظاهرشده خارش دارد، اما غیر از این، حال فرزندتان در طول بیماری پنجم احتمالاً خوب خواهد بود. در موارد نادر نیز، کودک راشی شبیه تاول یا کبودشدگی میزند.
اگرچه راش میتواند تا ماهها باقی بماند اما معمولاً طی یک هفته تا ۱۰ روز از بین میرود. اگر کودک در اثر تب داشتن یا در هوای خیلی گرم خیلی گرمش شود، یا اگر خیلی ناراحت شود یا فعالیت زیادی داشته باشد، راش ممکن است دوباره ظاهر شود. همچنین در حینی که راش کوچک میشود، گاهی اوقات میتواند توریشکل هم بشود.
همینطور، همهٔ کودکان آلوده به پاروویروس B۱۹ بیمار نمیشوند. حدود ۲۰ درصد از کودکان و بزرگسالان آلوده به این ویروس هیچ نشانهای ندارند و درحالیکه بزرگسالان اغلب همراه با این بیماری درد مفصلی را تجربه میکنند، کودکان به ندرت چنین دردی دارند.
مراجعه به پزشک برای بیماری پنجم در کودک
هرچند اگر فرزندتان بیماری پنجم گرفته است، کار زیادی نیست که پزشک بتواند برایش انجام دهد ولی در هر صورت، برای اطمینان از نبود مشکلات دیگر حتماً لازم است به پزشک کودک مراجعه کنید.
در کودکی که از جهات دیگر سالم است، بیماری پنجم معمولاً بیماری ملایمی خواهد بود. اما اگر فرزند شما نوعی کمخونی مزمن داشته باشد یا سیستم ایمنی بدنش ضعیف شده است، بیماری پنجم او را در معرض خطر ابتلا به عوارض ثانویهٔ جدی قرار میدهد. همینطور اگر تب کودک بیشتر از چند روز طول بکشد یا به بالاتر از ۳۹/۷ درجهٔ سانتیگراد برسد نیز ممکن است عفونت دیگری عامل آن باشد.
درمان بیماری پنجم در کودک
ویروس بیماری پنجم را مثل یک سرماخوردگی درمان کنید. یعنی با نوشیدن مایعات و استراحت زیاد. همانند بیشتر ویروسها، بیماری پنجم فقط باید دورهٔ خود را طی کند، چون از آنجا که بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است، آنتیبیوتیکها کمکی به بهبود حال فرزندتان نخواهند کرد.
زمانی که کودکتان راش این بیماری را زده است احتمالاً دیگر دچار ناراحتی نخواهد بود، اما در اوایل بیماری میتوانید از پزشک خود در مورد دادن استامینوفن یا ایبوپروفن به کودک برای تسکین تب یا ناراحتیهای دیگر سؤال کنید. اما هرگز به یک کودک آسپیرین ندهید، زیرا میتواند به سندرم ری که یک بیماری نادر اما بالقوه کشنده است منجر شود.
پیشگیری از ابتلای کودک به بیماری پنجم
واکسنی برای بیماری پنجم وجود ندارد و به دلیل اینکه فرد مبتلا به این بیماری خیلی قبلتر از ظاهر شدن راش میتواند بیماری را منتقل کند، شما نمیتوانید کودک خود را به طور کامل از پنجم بیماری محافظت کنید، به ویژه اگر این بیماری در مهدکودک یا مدرسهٔ کودکتان شایع شده است. در هر صورت شما میتوانید احتمال ابتلا کودک به بیماری پنجم را با شستن مکرر دستهای کودکتان و دستهای خودتان کاهش دهید.
قرار گرفتن در معرض بیماری پنجم در بارداری
بیشتر کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری در معرض بیماری پنجم بودهاند هیچ مشکلی نخواهند داشت، حتی اگر مادر به ویروس آلوده شود. اما در برخی موارد و بیشتر هنگامی که مادر در نیمهٔ اول بارداری در معرض بیماری قرار گرفته است میتواند برای نوزاد عوارضی مانند نوعی کمخونی جدی، نارسایی قلبی یا مرگ به دنبال داشته باشد.
اگر باردارید و میدانید که نسبت به بیماری پنجم ایمن هستید چون قبلاً به آن مبتلا شدهاید، پس شما هیچ دلیلی برای نگرانی ندارید. اما اگر مطمئن نیستید و در معرض ویروس بیماری قرار گرفتهاید، با پزشک خود صحبت کنید.