عادت ماهانۀ نامنظم و تأثیر آن در باروری
عادت ماهانۀ نامنظم، نداشتن دورۀ ماهانه یا خونریزی غیرطبیعی اغلب نشاندهندۀ این است که تخمکگذاری شما درست انجام نمیشود. مشکلات مرتبط با تخمکگذاری، علت ۳۰ تا ۴۰ درصد از تمام موارد ناباروری زنان به حساب میآید. اگرچه مشکل عادت ماهانۀ نامنظم ممکن است با دارو برطرف شود، اما اگر علت اصلی آن بیماریهایی مانند اختلالات تیروئید، اختلالات غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشد، میتواند بر تخمکگذاری تأثیر داشته باشد. در این مطلب می توانید اطلاعاتی دربارۀ باروری با وجود برخی از مشکلات تخمکگذاری، همچنین سندرم تخمدان پلیکیستیک و روشهای باروری با وجود داشتن این سندرم به دست آورید.
باروری با وجود مشکلات تخمکگذاری
درصورتیکه مشکل عادت ماهانۀ شما ناشی از یک بیماری مشخص نباشد، پزشک معمولاً با تجویز داروهای تحریککنندۀ تخمکگذاری به باروری شما کمک خواهد کرد. انتخاب اول پزشک اغلب تجویز کلومیفن است. این داروی مؤثر، دههها برای بارداری زنان تجویز شده است و برخلاف بسیاری از داروهای ناباروری، این مزیت را دارد که خوراکی است، نه تزریقی. این دارو برای القای تخمکگذاری و درمان تخمکگذاری نامنظم، از طریق افزایش تولید تخمک توسط تخمدانها مورد استفاده قرار میگیرد. کلومیفن، بیشترین تأثیر را در زنانی دارد که تخمکگذاری ندارند. حدود ۱۰ درصد زنانی که از کلومیفن برای ناباروری استفاده میکنند، ممکن است بارداری چندقلویی داشته باشند.
دُز مصرف دارو را پزشک برای شما مشخص خواهد کرد. دز معمول برای شروع استفاده از کلومیفن، روزانه ۵۰ میلیگرم به مدت پنج روز است که از روز سوم، چهارم یا پنجم بعد از شروع عادت ماهانه مصرف میشود. به شکل معمول هفت روز پس از مصرف آخرین دز کلومیفن، میتوانید انتظار شروع تخمکگذاری را داشته باشید. اگر خیلی سریع تخمکگذاری نداشتید، پزشک میتواند هر ماه دز آن را ۵۰ میلیگرم افزایش دهد تا به روزانه ۱۵۰ میلیگرم برسد.
پس از این که شروع به تخمکگذاری کردید، بیشتر پزشکان توصیه میکنند که کلومیفن را به مدت سه تا شش ماه قبل از مراجعه به متخصص مصرف کنید. اگر تا آن زمان باردار نشدید، ممکن است پزشک یک داروی دیگر را امتحان کند یا شما را به یک متخصص ناباروری ارجاع بدهد. همچنین داروهای باروری گاهی باعث میشود که ترشحات دهانۀ رحم در حرکت اسپرم به سمت رحم اختلال ایجاد کنند. پزشک ممکن است این مشکل را با استفاده از روش لقاح خارج از رحم یا ivf و تلقیح داخل رحمی اسپرم یا iui رفع کند.
با توجه به وضعیت شما، پزشک ممکن است دیگر داروهای باروری مانند gonal-f یا دیگر هورمونهای تزریقی محرک فولیکولها و رشد تخمک در تخمدانها را تجویز کند. این داروها، داروهای تخمکگذاری قوی محسوب میشود. مصرف بسیاری از این داروها به صورت تزریق زیرپوستی است. ممکن است برخی از این هورمونها، تخمدانها را بیش از حد تحریک کند و باعث نفخ شکم و ناراحتی شود. این وضعیت میتواند خطرناک و نیازمند بستری شدن در بیمارستان باشد. در این صورت پزشک با سونوگرافی واژینال مکرر و آزمایش خون، سطوح استروژن شما را کنترل میکند. حدود ۹۰ درصد از زنان با این داروها تخمکگذاری میکنند و بین ۲۰ تا ۶۰ درصد از آنها نیز باردار میشوند.
سندرم تخمدان پلیکیستیک
سندرم تخمدان پلیکیستیک یا تنبلی تخمدان، یک مشکل شایع مربوط به تخمکگذاری است که حدود ۵ تا ۱۰ درصد از زنان را تحت تأثیر قرار میدهد. سندرم تخمدان پلیکیستیک ممکن است به دلیل اختلالات هورمونی ایجاد شود. در اغلب موارد، تخمدانها بزرگ شده و ممکن است سطح آن با کیستهایی کوچک و پر از مایع پوشیده شود. علائم این مشکل عبارت است از:
- نداشتن دورۀ عادت ماهانه، دورههای نامنظم یا خونریزی نامنظم
- نداشتن دورۀ تخمکگذاری یا تخمکگذاری نامنظم
- چاقی یا افزایش وزن
- مقاومت به انسولین
- فشار خون بالا
- کلسترول غیرطبیعی با تریگلیسیرید بالا
- رشد بیش از حد موی زاد در بدن و صورت
- آکنه یا چرب شدن بیش از حد پوست
- نازک شدن مو یا کچلی با الگوی مردانه
روشهای بارداری در سندرم تخمدان پلیکیستیک
اگر مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک هستید و اضافه وزن دارید، کم کردن وزن یک راه بهبود شانس شما برای بارداری است. همچنین پزشک ممکن است برای کاهش سطوح انسولین شما دارو تجویز کند، زیرا سطوح بالای انسولین که در اثر ناتوانی بدن شما در تشخیص انسولین ایجاد میشود، مشکلی شایع در میان بسیاری از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک است. سطوح بالا و مزمن انسولین نیز میتواند منجر به دیابت شود. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک ممکن است ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوعِ دو و سرطان آندومتر داشته باشند، به ویژه اگر سندرم تخمدان پلیکیستیک آنها درمان نشده باشد.
سندرم تخمدان پلیکیستیک به صورت کامل قابل درمان نیست، اما راههایی برای درمان علائم این سندرم و ناباروری مرتبط با این عارضه وجود دارد. با تحریک تخمکگذاری، بهویژه در زنانی که در حال اقدام برای بارداری هستند و درمان کردن مقاومت به انسولین، تخمکگذاری و عادت ماهانۀ منظم اغلب تنظیم و اصلاح خواهد شد. یکی دیگر از روشهای درمان برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک، استفاده کردن از روش ivf است.
برای تشخیص پریود منظم از نامنظم، میتوانید تقویم قاعدگی مادرشو را دانلود کنید تا با وارد کردن تاریخ پریودتان به صورت ماهانه، از زمان تخمکگذاری خود آگاه شوید.