نمودارهای رشد: اندازه‌گیری ابعاد بدن کودک
نمودارهای رشد چیست و پزشک چطور ابعاد بدن فرزندتان را اندازه‌گیری می‌کند؟ در این مطلب با این موضوعات آشنا شوید.
نمودار رشد چیست؟
نمودارهای رشد ابزاری هستند که پزشک از آنها برای ارزیابی و پیگیری رشد فیزیکی کودک استفاده می‌کند. پزشک کودکتان در هر چک‌آپ، قد و وزن فرزند شما را اندازه می‌گیرد. سپس این اعداد را روی یک نمودار میانگین‌های موجود برای بچه‌های هم‌سن و هم‌جنس علامت‌گذاری خواهد کرد.
در پایان، او به شما می‌گوید که فرزندتان در کدام صدک است. اگر پزشک بگوید که پسر سه ساله‌ٔ شما از نظر وزنی در صدک ۷۵ است، به این معنی که ۷۵ درصد پسران هم‌سن او در کشور محل زندگی شما وزنی برابر یا کمتر از فرزندتان دارند و وزن ۲۵ درصد از پسران از وزن فرزند شما بیشتر است.
از دو سالگی به بعد، پزشک شاخص تودهٔ بدنی یا BMI کودکتان را نیز پیگیری خواهد کرد. این عدد که بیانگر رابطه‌ٔ بین قد و وزن کودک است، به پزشک کمک می‌کند تا بفهمد که آیا کودک شما اضافه‌وزن یا کم‌وزنی دارد یا در معرض اضافه‌وزن است.
نمودار شاخص تودهٔ بدنی برای کودکان متفاوت از بزرگسالان است، زیرا شاخص تودهٔ بدنی کودک باید رشد کند. به عنوان مثال، کودکان دو تا چهار ساله معمولاً لاغرتر از کودکان شیرخوار و نوپا هستند، بنابراین به طور معمول شاخص تودهٔ بدنی کمتری دارند. اما وقتی کودک به سن مدرسه می‌رسد، عدد شاخص تودهٔ بدنی شروع به افزایش می‌کند و باید تا بزرگسالی نیز رو به افزایش باشد.
والدین گاهی اوقات در مورد درصدهای رشد فرزندان خود بی‌دلیل نگران می‌شوند. به یاد داشته باشید که کودک شما شخصی منحصربه‌فرد است و با سرعت خاص خود رشد می‌کند. این اندازه‌گیری‌ها تنها یک راهنمای کلی برای کمک به شما و پزشک در ارزیابی رشد فرزندتان است.
آنچه مهم است این است که منحنی رشد فرزند شما، که روی نمودار ترسیم می‌شود، در حال پیشرفت باشد. پزشک به دنبال این است که ببیند آیا به شکل متناسب افزایش می‌یابد یا خیر. مثلاً افت یا افزایش شدیدی نداشته باشد.
اولین مجموعه از نمودارهای رشد از بدو تولد تا ۳۶ ماهگی را شامل می‌شود. مجموعه‌ٔ دوم برای بچه‌های دو تا ۲۰ سال است، بنابراین مقداری همپوشانی بین آنها وجود دارد.
پزشک چگونه ابعاد بدن کودک را اندازه‌گیری می‌کند؟
پزشک دو چیز را اندازه‌گیری خواهد کرد:
وزن: پزشک، کودک شما را روی یک ترازوی ایستاده وزن می‌کند. از او خواسته می‌شود که فقط کفش و مثلاً کاپشنش را دربیاورد، اما ممکن است از او بخواهند بجز لباس زیر تمام لباس‌هایش را دربیاورد یا ممکن است نیازی به آن نباشد.
قد: بین دو تا سه سالگی، ممکن است قد فرزند شما در حالت درازکشیده یا ایستاده اندازه‌گیری شود؛ در حالت درازکشیده طول قدش روی نمودار مخصوص بدو تولد تا ۳۶ ماهگی نوشته می‌شود و در حالت ایستاده قدش روی نمودار مخصوص دو تا ۲۰ سالگی ثبت می‌شود.
اگر پزشک، قد کودکتان را در حالت دراز کشیده اندازه‌گیری کند، آن را از بالای سر تا پایین پاشنه‌اش اندازه‌گیری می‌کند. اگر قد فرزندتان به صورت ایستاده اندازه‌گیری شود، پزشک از او می‌خواهد به حالت ایستاده قرار بگیرد، طوری که پاشنه‌هایش نزدیک به هم، پاهایش صاف، دست‌ها در پهلو و شانه‌هایش ریلکس و راحت باشد. او قد کودک را با استفاده از میله‌ٔ قدسنجی که خط‌کش افقی آن تا روی سر کودک پایین می‌آید، انجام می‌دهد.
هنگامی که فرزندتان سه ساله شد، قد او در حالت ایستاده اندازه‌گیری می‌شود و عدد آن روی نمودار مخصوص بچه‌های بزرگ‌تر ثبت می‌شود.
