آنفلوانزای خوکی: علائم، درمان و پیشگیری
آنفلوانزای خوکی چیست و چرا این اسم را دارد؟ علائم آنفلوانزای خوکی چیست و چه ارتباطی با خوک‌ها دارد؟ در این مطلب با همه چیز در مورد آنفلوانزای خوکی آشنا شوید.
آنفلوانزای خوکی چیست؟
آنفلوانزای خوکی نوعی آنفلوانزاست که به طور متداولی خوک‌ها را مبتلا می‌کند. این بیماری توسط گونه‌های تغییریافته‌ٔ ویروس آنفلوانزای نوع A ایجاد می‌شود. ویروس آنفلوانزای خوکی با ویروس‌های آنفلوانزایی که بین انسان‌ها وجود دارد و می‌چرخد متفاوت است.
هرچند انسان‌ها می‌توانند آنفلوانزای خوکی را از خوک‌ها بگیرند، اما این اتفاق بسیار نادر است. وقتی هم افراد آنفلوانزای خوکی می‌گیرند، معمولاً به این دلیل است که با حیوانات ارتباط نزدیکی داشته‌اند، مثل کارگران مزارع پرورش خوک.
آنفلوانزای خوکی شایع بین خوک‌ها همان «آنفلوانزای خوکی» که باعث همه‌گیری سال ۲۰۰۹ شد، نیست. آنفلوانزای سال ۲۰۰۹ ناشی از ویروسی به نام H۱N۱ بود و اکنون رسماً با نام A / H۱N۱pdm۰۹ شناخته می‌شود، که در واقع ترکیبی از ویروس‌های آنفلوانزای خوک، پرندگان و انسان بود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) این همه‌گیری را در سال ۲۰۱۰ پایان‌یافته اعلام کرد. سویه‌های ویروس H۱N۱ که آن همه‌گیری را ایجاد کردند، در حال حاضر بخشی از واکسن‌های آنفلوانزای سالانه برای انسان هستند.
صنعت پرورش خوک به طور روتین با آنفلوانزای خوکی مواجه است و همان‌‌طور که واکسن‌هایی برای آنفلوانزا در انسان وجود دارد، خوک‌ها را نیز می‌توان در برابر آنفلوانزای خوکی واکسینه کرد. اما از آنجا که ویروس‌های آنفلوانزای خوکی از فصلی به فصل دیگر متفاوت هستند، واکسن‌ها همیشه مؤثر نیستند؛ که واکسن‌های آنفلوانزای انسانی نیز همین مشکل را دارند.
بیشتر موارد شیوع آنفلوانزای خوکی در اواخر پاییز و ماه‌های زمستان رخ می‌دهد. بسیاری از خوک‌ها بیمار می‌شوند، اما بیشتر آنها بهبود می‌یابند. همچنین خوک‌ها نیز می‌توانند آنفلوانزای پرندگان و آنفلوانزای انسانی را بگیرند. در واقع، در سال ۲۰۰۹، انجمن ملی گوشت خوک از انتقال آنفلوانزای جدید H۱N۱ از افرادی که در صنعت خوک کار می‌کردند به خوک‌ها که حداقل یک بار اتفاق افتاد، اعلام نگرانی کرد.
علائم آنفلوانزای خوکی چیست؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) علائم زیر را برای آنفلوانزای خوکی در خوک‌ها ذکر کرده است:
- شروع ناگهانی تب
- افسردگی
- سرفه‌هایی شبیه صدای پارس کردن سگ
- ترشحات از بینی یا چشم‌ها
- عطسه
- مشکلات تنفسی
- قرمزی یا التهاب چشم
- بی‌اشتهایی
همچنین در موارد نادری که انسان‌ها به آنفلوانزای خوکی آلوده شده‌اند، علائم آنها شبیه به آنفلوانزای معمولی بوده و این علائم شامل اینهاست:
- تب
- بی‌حالی
- بی‌اشتهایی
- سرفه
بر اساس اعلام CDC، برخی افراد آبریزش بینی، گلودرد، سوزش چشم، حالت تهوع، استفراغ و اسهال را نیز گزارش کرده‌اند.
انسان‌ها چگونه آنفلوانزای خوکی را از خوک‌ها می‌گیرند؟
این اتفاق بسیار غیرمعمول است، اما افرادی که در معرض تماس مستقیم با خوک‌ها هستند، مانند کسانی که در صنعت پرورش خوک فعالیت می‌کنند، گهگاه به آنفلوانزای خوکی آلوده می‌شوند و در مواردی نادر، چنین افرادی بیماری را به انسان‌های دیگر سرایت داده‌اند. نحوه‌ٔ سرایت آنفلوانزای خوکی به انسان‌ها از راه‌های زیر است:
از طریق هوا: خوک‌های مبتلا به آنفلوانزای خوکی اغلب سرفه یا عطسه می‌کنند. ذرات تنفسی حاوی ویروس می‌تواند در هوا یا روی بینی یا دهان فرد بمانند و بعد استنشاق شود.
از طریق اشیا یا گردوغبار آلوده: ویروس آنفلوانزای خوک‌ها می‌تواند روی سطوح یا گردوغبار بماند. افرادی که آن سطوح را لمس می‌کنند یا آن گردوغبار را تنفس می‌کنند، می‌توانند آنفلوانزای خوکی بگیرند.
از شخصی به شخص دیگر: مواردی از افراد مبتلا به آنفلوانزای خوکی که مستقیماً آن را به شخص دیگری منتقل کرده‌اند، گزارش شده است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها معمولاً هر ساله تعداد معدودی آلودگی به ویروس آنفلوانزای خوکی در انسان را ثبت می‌کند. با این حال، داده‌ها نشان می‌دهد مواردی از افزایش تعداد آنفلوانزای خوکی در انسان رخ داده است، از جمله در سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ که بیش از ۳۰۰ مورد ابتلا به بیماری وجود داشته است و در سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ که بیش از ۶۰ مورد گزارش شده است.
آیا انسان می‌تواند از خوردن گوشت خوک آنفلوانزا بگیرد؟
خیر. ویروس‌های آنفلوانزا از طریق تماس نزدیک بین خوک‌ها با انسان‌ها، انسان‌ها با خوک‌ها (انسان‌ها می‌توانند ویروس را به خوک‌ها انتقال دهند)، و انسان‌ها با انسان‌ها گسترش می‌یابد. شما از خوردن گوشت خوک هیچ نوعی از آنفلوانزا را نمی‌گیرید.
هرچند گوشت خام از هر نوع حیوانی ممکن است حاوی باکتری و ویروس‌هایی باشد، اما آنها در فرایند پختن کامل با گرما کشته می‌شوند.
آیا آنفلوانزای خوکی برای انسان خطرناک است؟
بیشتر موارد آنفلوانزای خوکی در انسان‌ها خفیف است. با این حال، درست مانند آنفلوانزای معمولی، برخی از افرادی که به آنفلوانزای خوکی مبتلا می‌شوند خیلی شدید بیمار می‌شوند. در برخی موارد، افراد مبتلا به آنفلوانزای خوکی در بیمارستان بستری شده و حتی درگذشته‌اند. افرادی که ریسک بالایی برای بیماری شدید ناشی از آنفلوانزای خوکی دارند عبارتند از:
- کودکان زیر پنج سال
- زنان باردار
- سالمندان
- افرادی با سابقهٔ بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، دیابت و سیستم ایمنی ضعیف
چطور از ابتلا به آنفلوانزای خوکی پیشگیری کنید؟
اگر شما یا فرزندانتان در نزدیکی خوک‌ها بوده‌اید، لازم است که اقدامات احتیاطی را انجام دهید. CDC برای کاهش خطر ابتلا به آنفلوانزای خوکی توصیه می‌کند:
- از تماس نزدیک با خوک‌هایی که بیمار به نظر می‌رسند خودداری کنید.
- مواد غذایی و نوشیدنی‌تان را به محل حضور و زندگی خوک‌ها نبرید.
- اسباب‌بازی‌ها یا وسایل کودک را به محل زندگی و حضور خوک‌ها نبرید.
- قبل و بعد از تماس با خوک‌ها، دست‌های خود را با صابون و آب بشویید یا از ضدعفونی‌کنندهٔ دست استفاده کنید.
علاوه بر این، اگر شما یا فرزندانتان به دلایل مختلف مثل بیماری‌های زمینه‌ای، ریسک بالایی برای ابتلا به عوارض ثانویه‌ٔ ناشی از آنفلوانزا دارید، CDC توصیه می‌کند از خوک‌ها و محل نگهداری آنها دوری کنید.
آنفلوانزای خوکی چگونه درمان می‌شود؟
بیشتر افراد بدون نیاز به داروها از آنفلوانزای خوکی بهبود می‌یابند، اما وقتی نیاز به دارو باشد، مثل سایر انواع آنفلوانزا، آنفلوانزای خوکی در انسان با داروهای ضدویروس قابل درمان است. برخی از این داروها شامل موارد زیر است:
- اوسلتامیویر (تامیفلو)؛ (Oseltamivir (Tamiflu
- پرامیویر؛ Peramivir
- زانامیویر؛ Zanamivir
- بالوکساویر؛ Baloxavir
که از این میان، داروهای اوسلتامیویر و زانامیویر برای زنان باردار، شیرده و بچه‌ها ایمن و بی‌خطر است.
چه ارتباطی بین ویروس‌های آنفلوانزای انسانی و آنفلوانزای حیوانات وجود دارد؟
ویروس‌های آنفلوانزا به طور مداوم تغییر می‌کنند یا جهش می‌یابند. این یکی از دلایلی است که دانشمندان مجبورند هر سال واکسن جدیدی را برای آنفلوانزای فصلی سالانه ابداع کنند که افراد را حدوداً از ماه آبان به بعد تا اردیبهشت ماه مبتلا می‌کند. ویروس‌های همیشه در تغییر آنفلوانزا که بین مردم در گردش هستند باید تجزیه و تحلیل شوند و تقریباً ۹ ماه قبل از فصل آنفلوانزا، تولیدکنندگان واکسن آنفلوانزا بر اساس بررسی‌هایشان از اینکه کدام سویه‌های ویروس در فصل آینده غالب خواهند بود، واکسن را تولید می‌کنند.
ویروس‌های آنفلوانزای خوکی هم هیچ تفاوتی در این زمینه ندارند. آنها به طور مداوم تغییر می‌کنند و خوک‌ها می‌توانند علاوه بر انواع آنفلوانزای خوکی به ویروس آنفلوانزای پرندگان یا آویان (Avian) و آنفلوانزای انسانی نیز آلوده شوند. وقتی ویروس‌های آنفلوانزای دیگر گونه‌ها، خوک‌ها را آلوده می‌کنند، ممکن است ویروس‌های جدیدی ایجاد شود که ترکیبی از آنفلوانزای خوکی، انسانی و پرندگان است.
