درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از رایج‌ترین دلایل ناباروری در زنان است. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک از جمله بیمار‌ی‌هایی است که قابل پیشگیری نیست، اما می‌توان به چند روش آن را درمان کرد. اگر این سندرم درمان نشود، با برهم زدن تعادل هورمونی می‌تواند تمام بدن را تحت تأثیر خود قرار دهد. به عنوان نمونه درمان نشدن این سندرم می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله دیابت، بیماری قلبی و ناباروری شود. در این مطلب با درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با توجه به تمایل داشتن یا نداشتن شما برای باردار شدن و خودمراقبتی‌‌هایی در مورد آن آشنا خواهید شد.

درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک برای بارداری

اگر به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) مبتلا هستید و تمایل دارید باردار شوید، پزشک با توجه به شرایط شما، یکی از روش‌های زیر را به شما پیشنهاد می‌دهد:

کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند به تخمک‌گذاری کمک کند. کم کردن حدود ۴ کیلو و ۵۰۰ گرم تا ۷ کیلوگرم می‌تواند چرخه‌های عادت ماهانه را منظم‌تر کند.

داروها: پزشک ممکن است داروهای مختلفی را برای درمان شما تجویز کند که از جملۀ آن می‌توان به داروهای زیر اشاره کرد:

  • کلومیفن: اگر کم کردن وزن به شروع تخمک‌گذاری منظم کمکی نکرد، معمولاً مرحلۀ بعدی، مصرف داروی باروری کلومیفن‌سیترات است. درصد بالایی از زنان در طول سه ماه اول شروع درمان کلومیفن، تخمک‌گذاری می‌کنند. درصد قابل توجهی از این زنان در دورۀ سوم درمان خود باردار می‌شوند.
  • لتروزول: بسیاری از کارشناسان در حال حاضر داروی لتروزول را برای کمک به تخمک‌گذاری توصیه می‌کنند. اخیراً یک مطالعۀ وسیع در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نشان داد که لتروزول در تنظیم تخمک‌گذاری مؤثرتر از کلومیفن است و منجر به تولدهای بیشتری می‌شود.
  • متفورمین: متفورمین که یک داروی حساس‌کنندۀ سلول‌ها به انسولین است نیز به تخمک‌گذاری کمک می‌کند. گاهی پزشک به شما توصیه می‌کند که این دارو را به تنهایی یا در ترکیب با کلومیفن یا لتروزول مصرف کنید.
  • گنادوتروپین: اگر داروهای دیگر مؤثر نباشد، پزشک ممکن است درمان با داروهای تزریقی مانند گنادوتروپین را تجویز کند که باعث تحریک تخمک‌گذاری و همچنین رشد تخمک‌های متعدد می‌شود. تقریباً تمام زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که از گنادوتروپین استفاده می‌کنند، موفق به تخمک‌گذاری و درصد بالایی از آنها باردار می‌شوند.

عمل جراحی: اگر بدن شما به این درمان‌ها پاسخ ندهد یا اگر نخواهید از آنها استفاده کنید، گزینۀ دیگر یک روش جراحی به نام حفاری تخمدان است. در این روش، جراح از طریق برش‌های کوچکی در شکم، حفره‌های کوچکی در تخمدان شما ایجاد می‌کند. این کار می‌تواند سطح هورمون‌های مردانه را کاهش دهد و ممکن است به تخمک‌گذاری کمک کند. برخلاف داروهای خوراکی و تزریقی، اثرهای حفاری تخمدان موقت است، اما حدود نیمی از زنان در عرض یک سال پس از عمل جراحی باردار می‌شوند.

درمان ناباروری: اگر هیچ‌یک از این اقدامات کمکی نکند، پزشک ممکن است لقاح خارج از رحم یا IVF را پیشنهاد دهد. در این روش اسپرم و تخمک در فضای آزمایشگاه با هم ترکیب می‌شوند و لقاح صورت می‌گیرد. سپس رویان حاصل را به رحم شما منتقل می‌کنند که در صورت کاشته شدن در رحم، تبدیل به جنین می‌شود. نرخ بارداری با توجه به سن و مشکلات باروری زن و شوهر متفاوت است، اما به‌طورکلی احتمال بارداری از طریق IVF در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به اندازۀ زنان مبتلا به دیگر مشکلات ناباروری است.

درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک بدون تمایل به بارداری

اگر شما تمایلی به بارداری ندارید، می‌توانید با استفاده از داروهای ضدبارداری و متفورمین این بیماری را درمان کنید. این روش‌ها به شرح زیر است:

قرص‌های ضدبارداری: قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن و پروژسترون است و می‌تواند نامتعادلی هورمونی را اصلاح کند. این قرص‌ها، چرخه‌های عادت ماهانه را تنظیم می‌کند، مشکلات پوستی را کاهش می‌دهد. همچنین رشد غیرطبیعی مو را تا زمان مصرف دارو محدود می‌کند.

متفورمین: متفورمین یک داروی غیرهورمونی است و از بارداری جلوگیری نمی‌کند، اما می‌تواند به تنظیم چرخه‌های عادت ماهانه در حدود نیمی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک کمک کند. این دارو همچنین می‌تواند با کم کردن اشتها و در نتیجه کاهش وزن، به پایین آوردن سطح انسولین خون کمک کند و رشد موی زاید بیش از حد را درمان کند.

خودمراقبتی طی ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

زنان می‌توانند در صورت ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با رعایت برخی نکته‌ها مراقبت بیشتری از خود انجام دهند و مشکلات ناشی از این عارضه را تا حد زیادی کم کنند. نکاتی که می‌تواند به شما برای خودمراقبتی کمک کند شامل موارد زیر است:

  • اگر اضافه وزن دارید، ورزش کنید و یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. کم کردن وزن می‌تواند به تنظیم چرخه‌های عادت ماهانه کمک کند، کلسترول را کاهش دهد و حتی به از بین بردن آکنه و رشد نکردن بیش از حد موی زاید کمک کند. اگر به انسولین مقاوم هستید، ورزش باعث می‌شود که انسولین در بدن شما پردازش شود. از پزشک خود بخواهید که یک برنامۀ کاهش وزن خوب به شما بدهد.
  • معاینۀ لگنی برای نظارت بر تغییرات در تخمدان یا رحم اهمیت زیادی دارد. معاینات منظم به تشخیص علائم اولیۀ سرطان آندومتر کمک خواهد کرد که زنانی با چرخه‌های عادت ماهانۀ نامنظم یا بدون عادت ماهانه را تهدید می‌کند، ممکن است آزمایش‌های خون برای پیگیری تغییرات هورمونی به شکل منظم برایشان تجویز شود.
  • کم کردن احتمال خطر سرطان آندومتر با تنظیم کردن چرخۀ عادت ماهانه که از طریق کنترل هورمونی در دوران بارداری انجام می‌شود.
  • اگر موهای زاید ایجادشده آزارتان می‌دهد، الکترولیز یا اپیلاسیون، موهای زاید صورت و بدن شما را از بین می‌برد.

هیچ راهی برای جلوگیری از سندرم تخمدان پلی‌کیستیک وجود ندارد، اما تشخیص به‌موقع بهترین راه برای کنترل علائم آن است. اگر چرخه‌های عادت ماهانۀ شما نامنظم است یا عادت ماهانه ندارید، به یک متخصص زنان برای کمک به تنظیم چرخۀ عادت ماهانۀ خود مراجعه کنید.

با دوستانتان به اشتراک بگذارید

مقاله مرتبط