اصول شیردهی به نوزاد
یکی از سؤالات رایج مادران شیرده، تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان در طول شبانهروز و در هر وعدۀ غذایی، همچنین تشخیص میزان کافی شیر خوردن نوزاد است تا مطمئن شوند کودکشان تمام غذای مورد نیاز خود را دریافت میکند. برای رفع این نگرانیهای شایع میان مادران، در این مطلب میتوانید با تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان در طول شبانهروز، نیاز نوزاد به شیر در هر وعدۀ غذایی و نیاز کودک به شیر بعد از یک سالگی آشنا شوید.
تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان
تعداد دفعات شیر خوردن در میان نوزادان بسیار متفاوت است. برخی از آنها دوست دارند حتی بدون گرسنگی و مداوم شیر بخورند، درحالیکه دیگر نوزادان فقط زمانی شیر میخورند که گرسنه شدهاند. در ۲۴ ساعت اول زندگی نوزاد، او آنقدر خوابآلود است که ممکن است شیر زیادی نخورد. اما نوزادان معمولاً در ماه اول ممکن است هر دو تا سه ساعت، یک بار یعنی بین هشت تا ۱۲ بار در هر دورۀ ۲۴ ساعته شیر بخورند. این ممکن است خیلی زیاد به نظر برسد و شما را نگران کند که مبادا او در هر تغذیه به اندازۀ کافی شیر دریافت نمیکند، اما در نظر داشته باشید که شکم نوزاد شما کوچک است و نیاز به شیر خوردن مکرر در دفعات دارد.
نوزادتان ممکن است در ماه دوم، هشت یا ۹ بار در روز و در ماه سوم، هفت یا هشت بار در روز شیر بخورد و در ماه چهارم به دفعات بیشتری شیر بخواهد. اما هر بار برای مدت کوتاهتری شیر میخورد، زیرا ذهن او بیشتر درگیر اطراف و از شیر خوردن منحرف میشود. پس از ماه چهارم، دوباره دفعات شیر خوردن نوزاد شروع به کاهش میکند. به احتمال زیاد تا شش ماهگی، وعدههای تغذیۀ نوزاد در هر ۲۴ ساعت به حدود پنج یا شش بار میرسد و احتمالاً تا پایان دوران شیردهی در همین تعداد باقی خواهد ماند.
نیاز نوزاد به شیر در هر وعدۀ غذایی
بیشتر نوزادان در یک ماه اول زندگی در هر وعده به ۷۴ تا ۸۹ میلیلیتر شیر مادر تا حدود هشت بار در روز نیاز دارند که در مجموع برابر با ۵۹۱ تا ۷۱۰ میلیلیتر در ۲۴ ساعت است. پس از آن، مقدار متوسط شیر مادر مورد نیاز کودک تا شش ماهگی در حدود ۷۶۹ تا ۸۲۸ میلیلیتر در ۲۴ ساعت است که بین شش تا هشت وعده تغذیه تقسیم میشود و اگر کودک، خوردن مواد غذایی جامد را زودتر از شش ماهگی آغاز کرده است، مقدار شیری که میخورد کاهش خواهد یافت. به خاطر داشته باشید که این فقط یک دستورالعمل کلی است و اگر کودک خودش نمیخواهد، لازم نیست سعی کنید هر روز ۸۲۸ میلیلیتر شیر به او بدهید. همچنین اگر کودک شما هنوز گرسنه به نظر میرسد، سینۀ خود را عقب نکشید، فقط به این دلیل که فکر میکنید مقدار مشخصی وجود دارد که او دیگر آن را خورده است.
در مورد نوزادی که با شیشهشیر یا شیر خشک تغذیه میشود، به راحتی ممکن است بیش از حد غذا بدهید. کودکی که از سینۀ مادر شیر میخورد، میتواند در عین آرامش گرفتن از مکیدن سینه، بسیار کم شیر بخورد یا فقط به اندازهای بخورد که تشنگی خود را رفع کند، اما کودکی که با شیشهشیر تغذیه میشود، این امکان را ندارد. کارشناسان میگویند کودکانی که با شیشهشیر تغذیه میشوند، حتی زمانی که فقط کمی شیر میخواهند، معمولاً بسیار بیشتر از آن میخورند، زیرا سرعت جریان شیر از شیشه زیاد است و متوقف کردن جریان آن نیز برای کودک سخت است.
برای اینکه کمک کنید کودکتان مقدار مناسبی شیر بخورد، او را به آرامی تغذیه کنید و در حین تغذیه به او استراحتهای کوتاهی بدهید، به این شکل که اگر به نظر میرسد کودک شیر مادر را به سرعت قورت میدهد، بعد از هر ۱۰ بار مکیدن، به او فرصت دهید تا نفس بگیرد. این کار، به ویژه در طول چند ماه اول که او یاد میگیرد سرعت شیر خوردن خود را تنظیم کند مهم است. اکثر نوزادان هفت تا ۱۱ ماهه، روزانه نیازمند خوردن دو یا سه وعده غذای جامد به علاوۀ میانوعدههای کوچک، همراه با چهار یا پنج وعده تغذیه از شیر مادر هستند.
نیاز کودک به شیر بعد از یک سالگی
هنگامی که کودک شما به اولین سالگرد تولد خود میرسد، میتوانید پس از مشورت با پزشک کودک در کنار شیر خودتان شیر گاو را نیز به مقدار کم به کودک بدهید. بهتر است از شیشهشیر یا لیوان مخصوص نوزاد استفاده کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که اگرچه شیر گاو به میزان کم برای کودک خوب است، اما نباید در خوردن آن زیادهروی شود، به شکلی که اشتهای او برای دیگر غذاهای سالم کم شود. در واقع، خوردن بیش از حد شیر گاو میتواند به کمخونی و فقر آهن منجر شود. معمولاً خوردن ۴۷۳ تا ۷۱۰ میلیلیتر شیر در روز برای کودکان در این سن مناسب است.
همچنین اگر شما و کودک بخواهید، میتوانید تا دو سالگی کودک نیز به او شیر بدهید، زیرا اگرچه کودک نوپای شما بیشتر مواد مغذی مورد نیاز خود را از غذاهای جامد خواهد گرفت، اما شیر مادر هنوز هم میتواند کالری، آنتیبادیهای ارزشمند، ویتامینها و آنزیمها را فراهم کند.
مطلب علائم گرسنگی نوزاد را ببینید.