زخم معده در کودک: آیا کودکان هم به زخم معده مبتلا می‌شوند؟
زخم معده اغلب در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود، اما بچه‌ها نیز گاهی به آن مبتلا می‌شوند. در این مطلب با زخم معده در کودکان سه تا هشت ساله آشنا خواهید شد.
زخم معده چیست و چطور ایجاد می‌شود؟
زخم معده زخمی است که در پوشش داخلی معده یا قسمت فوقانی روده‌ٔ کوچک ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند باعث درد و در شرایط نادر خونریزی شود. زخم دوازدهه در پوشش قسمت فوقانی روده‌ٔ کوچک که دوازدهه نام دارد ظاهر می‌شود و زخم معده در معده بروز می‌کند.
پزشکان در گذشته تصور می‌کردند که استرس و غذاهای پرادویه دلیل اصلی این زخم‌ها هستند. اما اکنون می‌دانیم که بیشتر آنها توسط باکتری هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می‌شوند. هلیکوباکتر پیلوری، مخاطی را که از پوشش داخلی معده محافظت می‌کند، تجزیه می‌کند.
وقتی این اتفاق می‌افتد، معده نسبت به مایعات گوارشی خود، از جمله اسید و پپسین آسیب‌پذیر می‌شود و زخم‌ها می‌توانند ایجاد شوند. به همین دلیل است که هم از زخم‌های دوازدهه و هم از زخم‌های معده گاهی اوقات به عنوان زخم پپتیک یاد می‌شود.
داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن، آسپرین که هرگز نباید به کودکان داده شود، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد و کورتیکواستروئیدها نیز می‌توانند آن سد مخاطی را از بین ببرند و منجر به زخم معده شوند.
استرس ناشی از برخی عارضه‌ها مانند عفونت باکتریایی شدید، سوختگی گسترده، آسیب‌دیدگی سر یا یک جراحی عمده نیز می‌تواند در ایجاد زخم نقش داشته باشد.
زخم معده چه علائمی دارد؟
زخم معده در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود، اما بچه‌ها نیز گاهی به آن مبتلا می‌شوند. اگر کودک شما درد شکمی مزمن دارد، از پزشکش یک وقت ملاقات بگیرید. هرچند درد شکم می‌تواند یکی از علائم زخم معده باشد، اما همچنین ممکن است نشانه‌ای از هر چیز دیگری، از گاز معده و روده‌ها گرفته تا آپاندیسیت باشد. سایر علائم و نشانه‌های زخم معده همراه با دل‌درد عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- درد خفیف قفسه‌ٔ سینه
- مشکلات تغذیه، از دست دادن اشتها و کاهش وزن
- آروغ زدن یا سکسکه کردن
- وجود خون در استفراغ یا مدفوع
زخم معده در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک کودک شما درباره‌ٔ علائم سؤال خواهد کرد. کودکتان احتمالاً از طریق آزمایش مدفوع یا تست تنفسی اوره برای وجود هلیکوباکتر پیلوری مورد آزمایش قرار می‌گیرد. وجود هلیکوباکتر پیلوری لزوماً به معنای ابتلا او به زخم معده نیست، چون بسیاری از افراد این باکتری را در شکم خود دارند اما هرگز دچار زخم نمی‌شوند. اما اگر فرزند شما زخم معده دارد، احتمالاً عامل آن هلیکوباکتر پیلوری است و برای از بین بردن این باکتری باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند.
در صورت مثبت بودن آزمایش فرزندتان برای هلیکوباکتر پیلوری، پزشک شما را به متخصص گوارش ارجاع می‌دهد. متخصص گوارش می‌تواند پوشش معده‌ٔ کودک را با آندوسکوپ، یعنی دوربینی در انتهای یک لوله‌ٔ کوچک که وارد دهان و مری او می‌شود بررسی کند. آندوسکوپی دردناک نیست، اما احتمالاً برای انجام آن کودک را با داروی خواب‌آور می‌خوابانند.
در یک روش دیگر، متخصص گوارش می‌تواند از مری، معده و بخشی از روده‌ٔ کوچک کودک شما عکس‌برداری کند که به آن رادیوگرافی دستگاه گوارش فوقانی یا UGI نیز گفته می‌شود. برای این که زخم معده در عکس پرتوی ایکس نشان داده شود، کودک باید از قبل چند لیوان از یک نوشیدنی گچی به نام باریوم بنوشد. فقط زخم‌های بزرگی که برای مدتی وجود داشته‌اند در این نوع رادیوگرافی نشان داده می‌شوند، بنابراین لزوم انجام این آزمایش به نظر پزشک کودک و با توجه به تشخیص و شرایط فرزندتان مشخص می‌شود.
زخم معده چگونه درمان می‌شود؟
پزشکان اغلب ترکیبی از داروها را برای برطرف کردن همزمان علل و علائم تجویز می‌کنند. آنتی‌بیوتیک‌ها باکتری‌های هلیکوباکتر پیلوری را از بین می‌برند. در همین حال، مسدودکننده‌های H۲ و مهارکننده‌های ترشح اسید می‌توانند تولید اسید در معده را کاهش دهند. این داروها و سایر داروهایی که از سد مخاطی معده محافظت می‌کنند از آسیب بیشتر جلوگیری و به ضایعات زمان می‌دهند تا بهبود یابند.
زخم معده‌ٔ ناشی از داروهای ضدالتهاب به‌طورکلی با قطع مصرف دارو توسط فرد از بین می‌رود. اگر قطع دارو امکان‌پذیر نباشد، پزشک ممکن است کودک شما را با گزینهٔ دیگری مانند داروی آنتی‌اسید معالجه کند.
در موارد نادر، برای درمان عارضه‌ای مانند خونریزی غیرقابل کنترل یا سوراخ‌شدگی نیز ممکن است جراحی لازم باشد.
