چطور استعداد کودکتان را کشف کنید
استعدادهای برخی از کودکان خیلی واضح و آشکار است اما گاهی بعضی از بچه‌ها استعدادهای پنهانی دارند که می‌تواند به صورت پرحرفی، خیالبافی، انرژی بالا یا حتی بدرفتاری تغییر ظاهر داده باشد. گاهی اوقات سرنخ استعدادهای آنها در نحوۀ بازی کردنشان با پازل، مرتب کردن اشیا یا جدا کردن وسایل مکانیکی نهفته است. کارشناسان کودکان مستعد یا تیزهوش توضیح داده‌اند که چگونه سرنخ‌های استعدادهای پنهان فرزندتان را ببینید و چطور به شکوفایی استعداد کودکان کمک کنید. در این مطلب با این موضوع که چگونه استعدادهای پنهان کودک خود را تشخیص دهیم آشنا شوید.
کودکتان دوست دارد اشیا را مرتب کند
او جوراب‌ها را جفت می‌کند، ماشین‌های اسباب‌بازی را ردیف می‌کند یا وسایل را بر اساس رنگ، اندازه یا شکل گروه‌بندی می‌کند. همچنین ممکن است دوست داشته باشد که همه چیز مرتب و منظم باشد.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: فرزند شما احتمالاً یک «یادگیرندهٔ ترتیبی شنیداری» است، به این معنی که یک متفکر تحلیلی است، نظم خوبی دارد و به جزئیات توجه می‌کند. او ممکن است به دنبال الگوهایی باشد که اغلب علامت اولیۀ استعداد در ریاضی و علوم است.
نحوۀ پرورش این استعداد: پروژه‌ها و بازی‌هایی را که شامل الگوها و تطبیق دادن هستند، مثل نخ کردن مهره‌ها امتحان کنید. همچنین، فعالیت‌هایی برای تشویق مهارتهای ریاضی و آزمایش کردن بیابید تا علاقۀ دانشمند کوچک خود را جلب کنید. آموزش به فرزندتان برای پیگیری آمارهای ورزشی یا داشتن یک پرتفولیو یا سبد سهام وانمودی ممکن است برایش جذاب باشد. علاقه‌مندان به طبقه‌بندی و فهرست‌نویسی یا داده‌نویسی ممکن است عاشق بازدید از موزه‌های تاریخ طبیعی یا حفاری باستان‌شناسی باشند.
فعالیت‌هایی را برای تشویق مهارتهای ریاضی و آزمایش‌هایی را برای جلب علاقۀ دانشمند خود بیابید.
کودک خود را مسئول دسته‌بندی قاشق چنگال‌ها و منظم کردن قوطی‌های داخل کمد کنید. فایل‌هایی با کشوهای متعدد برای بچه‌های کلکسیونر بخرید که برای نگهداری اقلام کوچکی مانند صدف، سنگ، کریستال و هر چیز دیگری که فرزندتان می‌خواهد شمارش، دسته‌بندی یا طبقه‌بندی کند، مناسبند. چند قوطی پر از پول خرد به فرزندتان بدهید و از او بخواهید سکه‌ها را دسته‌بندی کند.
فرزند شما بی‌وقفه صحبت می‌کند
کودک پرحرف شما ممکن است دایرۀ لغات پیشرفته‌ای داشته باشد، داستان‌های مفصلی سرهم کند و اشتباهات گرامری یا تلفظی کمی داشته باشد. او همچنین ممکن است خیلی سریع صحبت کند و اغلب تا وقتی می‌خوابد دست از صحبت برنمی‌دارد. فرزندتان می‌خواهد در هر بحثی حرف آخر را بزند و شاید سعی کند با استدلال‌هایش شما را تسلیم کند.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: مهارت کلامی می‌تواند نشانۀ اولیه‌ای از یک بچۀ بااستعداد باشد. این مهارت همچنین کلید موفقیت در مدرسه و بسیاری از جنبه‌های دیگر زندگی است. بچه‌هایی که استعداد متقاعدسازی دارند ممکن است روزی حرفه‌هایی مانند وکالت یا روزنامه‌نگاری را انتخاب کنند.
نحوۀ پرورش این مهارت: برای تشویق کودک پرحرف خود از او بخواهید داستان‌هایی بسازد که شما بنویسید و بعداً به کتاب تبدیل کنید و با هم بخوانید. وقتی شروع به نوشتن می‌کند، پیشنهاد کنید که خودش داستان‌هایش را روی کاغذ بیاورد. می‌توانید آنها را به کتاب تبدیل کنید و از فرزندتان بخواهید نقاشی‌هایی برای تزئین صفحات آن بکشد. با کودک خود مصاحبه کنید و افکار او را روی یک دستگاه ضبط صدا یا به صورت ویدیو ضبط کنید. اکنون سن مناسبی برای معرفی مفهوم تامل و تعمق است. برای این کار از فرزندتان بخواهید آنچه را که در ذهنش است بنویسد یا ترسیم کند. به او کمک کنید تا برای خانواده و دوستانش نامه بنویسد.
در کنار ارتقای مهارتهای گفتاری و نوشتاری، به او بیاموزید که شنوندۀ خوبی نیز باشد.
مرتب به کتابخانه سر بزنید و کتاب‌هایی پیدا کنید که کودکتان را به چالش می‌کشد. او ممکن است نسبت به سایر کودکان همسن و سال خود کتاب‌هایی با کلمات بیشتر و تصاویر کمتر را ترجیح دهد. تشویقش کنید تا قبل از صحبت، دربارۀ آنچه می‌خواهد بگوید فکر کند. به تاملات و استدلال‌های او گوش دهید اما اگر فرزند شما یک مباحثه‌گر خستگی‌ناپذیر است، محدودیت زمانی تعیین کنید و به خاطر آرامش خود و بقیه، در طول روز ساعت‌هایی برای سکوت تعیین کنید.
جدول زمانی حرف زدن کودک را ببینید.
فرزند شما با همه چیز کلنجار می‌رود
او مجبور است به بررسی نحوۀ کار اشیاء بپردازد. دوست دارد دکمه‌ها و سوئیچ‌ها را دستکاری کند. ممکن است چیزی را از هم جدا و سپس سعی کند بفهمد چگونه آن را دوباره سرهم کند. او از ساختن برج با لگو لذت می‌برد و مجذوب ماشین‌هاست.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: فرزند شما احتمالاً یک یادگیرندۀ دیداری-فضایی است. کودکی که از ور رفتن با اشیا و سرهم‌بندی آنها لذت می‌برد ممکن است مکانیک، مهندس، معمار، مخترع یا دانشمند آینده باشد، یا ممکن است هر چیزی از یک تله موش مدرن گرفته تا یک لپ‌تاپ پیشرفته را طراحی کند.
نحوۀ پرورش این استعداد: برای یک کودک سازنده، لگو و سایر اسباب‌بازی‌های ساخت‌وساز فراهم کنید تا بتواند طرح‌های خود را ایجاد، خراب و سپس بازسازی کند. او را تشویق کنید با جعبه‌های خالی غلات و دستمال کاغذی و قرقره نخ یا هر چیز دیگری که در خانه پیدا می‌کند چیزی بسازد.
از مراکز بازی‌ای که برای کاوش عملی طراحی شده‌اند، دیدن کنید. با دادن وسایل ایمن برای بازی، مانند قفل و کلید یا اسباب‌بازی‌هایی با تعداد زیادی صفحه کلید و دکمه، یک ساعت زنگ‌دار قدیمی، یک توستر شکستهٔ خارج از برق، میل او را برای فهمیدن نحوۀ کار کردن همه چیز ارضا کنید. هنگامی که در حال پیاده‌روی هستید به اشیای مکانیکی مانند چراغ راهنمایی اشاره کنید.
از نزدیک مراقب کودک خود باشید، زیرا این دسته از بچه‌ها هستند که سراغ ابزار برقی می‌روند یا سعی می‌کنند با فرو کردن یک چاقو در مورد طرز کار پریز برق بیاموزند.
در مورد ایمنی برق و کودکان بیشتر بدانید.
فرزند شما یک خیالباف است
شاید به نظر برسد که او در دنیای خودش در حال صحبت و تعامل با پری‌هاست. او شاید از بازی وانمودی لذت ببرد، اوقات فراغت خود را صرف نقاشی کند و ایده‌های زیادی برای به اشتراک گذاشتن داشته باشد. او می‌تواند از چیزها به روش‌های جدید و غیرعادی استفاده کند، مانند بیل زدن با یک کفش یا نگهداری اشیایی در کفش، پذیرای ایده‌های مسخره باشد و به راه‌های خلاقانه‌ای برای حل مشکلات فکر کند. او همچنین ممکن است سؤالات عجیبی مثل «چرا آسمون آبیه؟» بپرسد.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: رویاپرداز کوچک شما ممکن است فاقد تمرکز و بی‌توجه به نظر برسد اما احتمالاً وقت خود را صرف پرداختن ایده‌های بزرگ می‌کند. این نوع رفتار اغلب نشان‌دهندۀ رگه‌های خلاقانه قوی و نشانه‌ای از استعداد بزرگ است. زندگی روزمره ممکن است برای این متفکر خیال‌پرداز کسل‌کننده به نظر برسد، برای همین به دنیای خیال بگریزد و به سختی بتواند آنچه را که واقعی است از آنچه نیست، تشخیص دهد.
در آینده، فرزند شما ممکن است حرفه‌های خلاقانه‌ای مانند هنرمند، بازیگر، نویسنده، فیلمساز، طراح مد یا طراح داخلی را دنبال کند یا شاید از مهارت تفکر خارج از چارچوب و مهارت حل مسئله به روش‌های نوآورانه‌ای در هنر یا علوم استفاده کند.
نحوۀ پرورش این استعداد: خلاقیت فرزندتان را به هر شکلی که هست، تشویق کنید. مواد زیادی برای توسعۀ تخیل این هنرمند در حال شکوفایی ارائه دهید. موسیقی پخش کنید و آواز بخوانید. پروژه‌های علمی را نیز آزمایش کنید. فرزندتان را به نمایش‌ها و کنسرت‌ها ببرید، به قصه‌های خارق‌العاده‌اش گوش دهید و برای اجراهایش، وسایل صحنه و مخاطب فراهم کنید. از موزه‌های هنری نیز بازدید کنید.
اما برایش روشن کنید چه موقع آمادۀ شنیدن داستان‌های خیالی‌اش هستید و چه موقع به دانستن حقیقت نیاز دارید. فرزند شما ممکن است به کتاب‌های علمی تخیلی نیز علاقه‌مند شود. از یک کتابدار بخواهید کتاب‌هایی مناسب سنش را توصیه کند.
اگر برای پاسخ دادن به تمام سؤالات دشواری که این کودک مطرح می‌کند تحت فشارید، خود را خسته نکنید. به جایش، آن سوال را به یک پروژه تبدیل کنید تا پاسخ آن را با هم کشف کنید.
کودک شما عاشق حل پازل است
او هر نوع پازلی را دوست دارد. جورچین باشد یا بازی «جاسوس» و چیستان‌های معمایی، یا یک داستان مرموز. هنگام حل پازل، احتمال کمتری دارد که از آزمون و خطا استفاده کند و احتمالاً در اولین تلاش هر قطعه را در جای درستش یا نزدیک آن قرار می‌دهد.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: استاد پازل شما ممکن است یک یادگیرندۀ دیداری-فضایی باشد. او احتمالاً به شکل تصویری فکر می‌کند و با نگاه کردن به کلیت یک تصویر یا موقعیت از استعدادهای خود استفاده می‌کند. او ممکن است در آینده به کارآگاه، باستان‌شناس یا محقق خوبی تبدیل شود.
نحوۀ پرورش این استعداد: همیشه پازل‌هایی داشته باشید و جورچین اشکال، هزارتو و سایر اسباب‌بازی‌های حل مسائل فضایی را فراموش نکنید. بازی‌های کلمات، معماها، جدول کلمات متقاطع، و داستان‌های معمایی نیز برای او جذاب است. یک کودک دبستانی بزرگ‌تر شاید دوست داشته باشد با یک نقشه و قطب‌نما به بررسی محله و پیرامونش بپردازد.
بچۀ شما از نوع مسئولیت‌پذیر و رهبر است
فرزند شما نظرات قاطعی در مورد نحوۀ انجام کارها دارد. او دوست دارد در بازی‌ها، نمایش‌ها و تقریباً هر چیز دیگری تصمیم‌گیرنده باشد.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: این بچه رئیس ممکن است ذاتاً یک رهبر باشد که در مدرسه، ورزش و بسیاری از جنبه‌های دیگر زندگی به او کمک خواهد کرد. کودکی با قدرت رهبری ممکن است به دیگران الهام ببخشد، درگیری‌ها را از نقطه‌نظرهای مختلف نگاه کند و بهترین پتانسیل یک تیم را تحقق بخشد و در آینده چه؟ قدرت رهبری به ویژه در تجارت، سیاست، سازماندهی جامعه و میانجی‌گری ارزشمند است.
نحوۀ پرورش این استعداد: هر زمان که می‌توانید، اجازه دهید این کودک رهبری را به عهده بگیرد. ممکن است از شما بخواهد که او را در مسیر پیاده‌روی در طبیعت دنبال کنید. او را مسئول یک پروژۀ خانگی مانند سازماندهی قفسهٔ کفش‌ها و انبار قرار دهید. اجازه دهید همه چیز را در اتاقش آن‌طور که دوست دارد بچیند. در صورت امکان گزینه‌هایی ارائه کنید و اجازه دهید فرزندتان تصمیم بگیرد. برای مثال، بگویید: «ما باید بریم فروشگاه، پمپ بنزین و کتابخونه. اول کجا بریم؟»
وقتی به فروشگاه رسیدید، لیستی از اقلام را به او بدهید تا آنها را بردارد. فرزندتان به فرصتی برای مشارکت واقعی نیاز دارد. برای حل یک مشکل خانوادگی از او کمک بخواهید: «ما همیشه برای کلاس شنا دیر می‌رسیم. می‌تونی یه راه‌حلی پیدا کنی که کمک کنه به‌موقع برسیم؟» حتی می‌توانید یک جلسهٔ خانوادگی بگذارید و اجازه دهید فرزندتان آن را مدیریت کند.
نیاز او به رهبری کردن را برآورده کنید، اما مطمئن شوید که او می‌داند شما مسئول امنیت و سایر مواردی هستید که بزرگسالان باید در مورد آنها تصمیم‌گیرنده باشند.
و او را با مفهوم نوبت گرفتن، مسئول بودن و گوش دادن نیز آشنا کنید. در این صورت کمتر احتمال دارد همبازی‌هایش را از خود برنجاند.
فرزند شما نمی‌تواند یک‌جا بنشیند
کودکتان دوست دارد هر کاری را در حال حرکت یا حداقل ایستاده انجام دهد. او از هر چیزی که در طول آن حرکت می‌کند، لمس می‌کند، احساس می‌کند و بدنش را به کار می‌گیرد، لذت می‌برد.
معنای احتمالی این ویژگی‌ها: او احتمالاً به عنوان یک یادگیرندۀ بدنی-لمسی یا یادگیرندۀ فیزیکی شناخته می‌شود. این دسته از یادگیرنده‌ها اطلاعات را زمانی بهتر جذب می‌کنند که فعالیت‌ها شامل عمل و حرکت باشد. فعالیت‌های عملی بیشتر از هر حالت دیگری آنها را درگیر خود می‌کند.
او ممکن است به ورزش، رقص یا موسیقی بپردازد و ممکن است مهارتهای حرکتی ظریفش در سطح پیشرفته باشد. او می‌تواند به سمت مشاغل غیرادرای مانند معلم یا جنگلبان گرایش پیدا کند یا ممکن است از چابکی دست خود به عنوان آشپز استفاده کند.
نحوۀ پرورش این استعداد: مطمئن شوید که هر روز زمان زیادی برای فعالیت بدنی دارد. این بچه‌های تکانی لرزشی می‌توانند به راحتی کسل شوند، بنابراین فعالیت‌ها را جابه‌جا کنید تا برایش تازگی داشته باشند. همچنین این کودکان معمولاً از شناخت موسیقی از طریق حرکت لذت می‌برند، بنابراین به آنها فرصت آواز خواندن و رقص را بدهید. برای کسانی که دوست دارند از دستان خود استفاده کنند، پروژه‌های طراحی، نقاشی، کار با مهره‌ها و مجسمه‌سازی را ارائه دهید.
برخی از بچه‌ها احساس می‌کنند در حین حرکت و چرخیدن در اطراف بهتر از هر زمان دیگری فکر می‌کنند. می‌توانید به فرزندتان اجازه دهید در حین انجام تکالیف روی یک توپ ورزشی پلاستیکی در سایز کودک بنشیند. ایجاد روتین آرامش‌بخش قبل از خواب برای این کودک پر جنب و جوش به همان اندازۀ ارائه کردن فرصت حرکت مهم است. یک یا دو ساعت قبل از زمان خواب، میان‌وعدۀ آرامش‌بخشی مانند شیر و غلات کامل را به او بدهید. سپس به سراغ حمام یا شستن دست و پاها، خواندن کتاب و تخت بروید. گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش در تاریکی نیز می‌تواند به استراحت کودک بی‌قرار شما کمک کند.
استعداد فرزندتان هنوز برای شما ناشناخته است
اگر هیچ‌کدام از این نشانه‌ها را در فرزندتان نمی‌بینید، برای کشف استعدادهای پنهان او تلاش کنید. او را در معرض فعالیت‌های مختلف زیادی که ممکن است برایش جالب باشد قرار دهید، اما برنامۀ روزمره‌اش را بیش از حد شلوغ نکنید. به او وقت آزاد کافی برای خواندن، فکر کردن و جا افتادن افکار و ایده‌ها بدهید. به احتمال زیاد پس از مدتی استعدادهای خاص او را کشف خواهید کرد.
بازخورد گرفتن از سایر بزرگسالان حاضر در زندگی فرزندتان می‌تواند بینش تازه‌ای به شما بدهد. معلم پیش‌دبستانی فرزند شما ممکن است به توانایی او در زمینۀ ساخت کاردستی یا مجذوبیتش نسبت به پیانو اشاره کند. پرستارش ممکن است در مورد چابکی او در زمین بازی صحبت کند یا شاید پدربزرگش متوجه عشق او به طبیعت و توانایی‌اش در به خاطر سپردن انواع گل‌ها و گیاهان شده باشد.
با توجه کردن به زمینه‌هایی که در آنها استعدادی طبیعی دارد، می‌توانید به دیده شدن، شنیده شدن و درک شدن او کمک کنید. اما هدف نهایی شما این است که همزمان با کمک برای تحقق بخشیدن به پتانسیل کامل خودش، او را همان‌طور که هست دوست داشته باشید.
مطلب آیا کودک شما تیزهوش است را نیز ببینید.
