کاپ قاعدگی چیست و چطور باید از آن استفاده کنیم؟
فنجان قاعدگی یا کاپ قاعدگی چیست و چطور باید از آن استفاده کرد؟
در این مطلب با هر آنچه باید در مورد استفاده از کاپ قاعدگی بدانید، مثلاً دربارهٔ نحوهٔ قرار دادن و برداشتن کاپ قاعدگی، نحوهٔ تمیز کردن آن و دیگر موضوعات مرتبط با کاپ قاعدگی آشنا شوید.
کاپ قاعدگی
کاپ قاعدگی نوعی محصول بهداشتی زنانه است که قابلیت استفادهٔ مجدد را دارد. این کاپ کوچک و انعطاف‌پذیر به شکل قیف و از جنس لاستیک یا سیلیکون ساخته شده است که آن را برای جمع‌آوری ترشحات و خون پریود وارد واژن می‌کنید.
در مقایسه با روش‌های دیگر، کاپ‌ها می‌توانند خون بیشتری را در خود جای دهند و بسیاری از زنان از آن به عنوان جایگزینی سازگار با محیط زیست برای تامپون استفاده می‌کنند. با توجه به شدت پریود، می‌توان تا 12 ساعت از کاپ را استفاده کرد.
برندهای کاپ قابل استفادهٔ مجدد زیاد هستند ولی چند برند کاپ یک‌بارمصرف نیز وجود دارد.
راهنمای رنگی ترشحات واژن را ببینید.
نحوهٔ انتخاب سایز کاپ قاعدگی
اگر علاقه‌مند به استفاده از کاپ قاعدگی هستید، با متخصص زنان خود صحبت کنید. شما می‌توانید کاپ قاعدگی را به صورت آنلاین یا از فروشگاه‌ها خریداری کنید، اما ابتدا باید سایز مورد نیاز خود را بدانید. برخی از برندها دو سایز کوچک و بزرگ را ارائه می‌دهند. اما برای تعیین اندازهٔ مناسب کاپ قاعدگی، شما و پزشکتان باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- سن شما
- طول دهانهٔ رحم شما
- سنگینی یا سبکی پریود
- سفتی و انعطاف‌پذیری کاپ
- ظرفیت کاپ
- قدرت عضلات کف لگن
- و این‌که زایمان طبیعی داشته‌اید یا خیر
معمولاً برای زنان کمتر از 30 سالی که زایمان طبیعی نداشته‌اند، کاپ‌های قاعدگی کوچک‌تر توصیه می‌شود. سایزهای بزرگ‌تر اغلب برای زنانی که بالای 30 سال سن دارند، زنانی که زایمان طبیعی داشته‌اند یا آنهایی که قاعدگی سنگین‌تری دارند، توصیه می‌شود.
چگونگی قرار دادن کاپ قاعدگی در واژن
قبل از گذاشتن کاپ قاعدگی
هنگامی که برای اولین بار از کاپ قاعدگی استفاده می‌کنید، ممکن است احساس ناراحتی کنید. اما چرب کردن کاپ کمک می‌کند راحت‌تر وارد واژن شود. قبل از گذاشتن کاپ، لبهٔ آن را با آب یا یک روغن روان‌کنندهٔ مبتنی بر آب کمی چرب کنید. قرار دادن یک کاپ قاعدگی مرطوب بسیار راحت‌تر از کاپ خشک است.
مراحل قرار دادن کاپ قاعدگی در واژن
کاپ قاعدگی را چگونه در واژن قرار دهید؟ اگر می‌توانید تامپون را وارد واژن کنید، قرار دادن کاپ قاعدگی نیز برایتان نسبتاً آسان خواهد بود. برای استفاده از کاپ فقط این مراحل را دنبال کنید:
- دست‌های خود را کاملاً تمیز بشویید.
- آب یا روان‌کنندهٔ مبتنی بر آب را روی لبهٔ کاپ بمالید.
- کاپ قاعدگی را محکم از وسط تا کنید و آن را در یک دست بگیرید. لبهٔ کاپ باید رو به بالا باشد.
- کاپ را در حالت رو به بالا داخل واژن قرار دهید؛ درست همان طور که تامپون را بدون اپلیکاتور وارد واژن می‌کنید. کاپ باید چند سانتی‌متر پایین‌تر از دهانهٔ رحم قرار گیرد.
- هنگامی که کاپ درون واژن قرار گرفت، آن را بچرخانید. با این کار، کاپ باز می‌شود و فاصله و منفذی بین بافت واژن و کاپ باقی نمی‌ماند که خون بتواند از آن نشت کند.
اگر کاپ قاعدگی را به درستی وارد کرده باشید، نباید آن را احساس کنید. همچنین باید بتوانید بدون افتادن کاپ حرکت کنید، بپرید، بنشینید، بایستید و سایر فعالیت‌های روزمره را انجام دهید. اگر در گذاشتن کاپ مشکل دارید، حتماً با پزشک زنان خود صحبت کنید. شاید بهتر باشد اولین بار گذاشتن کاپ قاعدگی را با کمک پزشکتان تمرین کنید.
خارج کردن کاپ قاعدگی از واژن
زمان بیرون آوردن کاپ قاعدگی
چه زمانی کاپ قاعدگی را از واژن خارج کنید؟ با توجه به این‌که پریود سبک یا سنگینی داشته باشید، می‌توانید 6 تا 12 ساعت از کاپ قاعدگی استفاده کنید. این بدان معناست که می‌توانید از کاپ در طول شب استفاده کنید. ولی یادتان باشد همیشه باید کاپ قاعدگی خود را پس از 12 ساعت بردارید. اگر کاپ قبل از آن پر شود، برای جلوگیری از نشتی باید آن را زودتر از موعد تخلیه کنید.
مراحل برداشتن کاپ قاعدگی
چگونه کاپ قاعدگی خود را بیرون بیاوریم؟ برای بیرون آوردن کاپ قاعدگی، کافی است این مراحل را دنبال کنید:
- دست‌های خود را تمیز بشویید.
- انگشت اشاره و شست خود را داخل واژن قرار دهید. ریشه کاپ را به آرامی بکشید تا بتوانید به پایه برسید.
- پایه را فشار دهید تا مهر و موم آن، یعنی حالت چسبندهٔ آن باز شود و سپس به سمت پایین بکشید تا از واژن خارج شود.
- پس از بیرون آمدن، کاپ را در توالت خالی کنید.
مراقبت‌های بعد از استفادهٔ فنجان قاعدگی
کاپ‌های قاعدگی قابل استفادهٔ مجدد باید قبل از قرار دادن مجدد در واژن شسته و تمیز شوند. کاپ شما باید حداقل دو بار در روز خالی شود. کاپ‌های قاعدگی قابل استفادهٔ مجدد بادوام هستند و با مراقبت مناسب می‌توانند از شش ماه تا 10 سال دوام بیاورند. کاپ‌های یک‌بارمصرف را پس از برداشتن دور بیندازید.
مزایا و معایب فنجان قاعدگی
مزایای استفاده از کاپ قاعدگی
کاپ قاعدگی مزایای متعددی دارد. بسیاری از زنان استفاده از کاپ قاعدگی را به علل زیر انتخاب می‌کنند:
از لحاظ بودجه گزینهٔ مناسبی است: برخلاف تامپون یا نواربهداشتی که باید به طور مداوم خریداری شوند و سالانه هزینهٔ زیادی دارند، برای یک کاپ قاعدگی غیریک‌بارمصرف، یک یا دو بار در سال پول می‌دهید.
کاپ‌های قاعدگی ایمن‌تر هستند: از آنجا که کاپ‌های قاعدگی به جای جذب خون، آن را جمع می‌کنند، خطر ابتلا به سندرم شوک سمی (TSS)، که یک عفونت باکتریایی نادر مرتبط با استفاده از تامپون است، وجود ندارد.
کاپ‌های قاعدگی خون بیشتری را نگه می‌دارند: یک کاپ قاعدگی می‌تواند حدود 30 تا 60 میلی‌لیتر خون قاعدگی را نگه دارد. از طرف دیگر، تامپون‌ها فقط می‌توانند تا 10 میلی‌لیتر خون را نگه دارند.
کاپ‌ها سازگار با محیط زیست هستند: کاپ‌های قابل استفادهٔ مجدد می‌توانند برای مدت طولانی دوام بیاورند، در نتیجه ضایعات بیشتری را به محیط زیست وارد نمی‌کنند.
می‌توانید رابطهٔ جنسی داشته باشید: بیشتر کاپ‌های غیریک‌بارمصرف باید قبل از رابطهٔ جنسی خارج شوند، اما کاپ‌های یک‌بارمصرف نرم می‌توانند در طول رابطهٔ جنسی در واژن باقی بمانند. همسرتان نه تنها کاپ را احساس نمی‌کند، بلکه شما نیز نگران نشت خون از آن نخواهید بود.
می‌توانید کاپ را همراه با آیودی در واژن قرار دهید: برخی از شرکت‌ها ادعا می‌کنند که کاپ قاعدگی می‌تواند آی‌یودی را از جای خود خارج کند، اما مطالعه‌ای در سال 2012 این ادعا را رد کرد. اگر در این مورد نگرانید، با پزشک خود مشورت کنید.
معایب استفاده از کاپ قاعدگی
کاپ‌های قاعدگی گزینه‌ای ارزان و سازگار با محیط زیست هستند، اما هنوز باید چند مسئله را مد نظر داشته باشید:
برداشتن کاپ می‌تواند با کثیف‌کاری همراه باشد: ممکن است در مکان یا موقعیتی قرار بگیرید که برداشتن کاپ را دشوار یا ناخوشایند کند. این بدان معناست که شاید نتوانید در طول فرایند برداشتن کاپ از ریختن خون جلوگیری کنید.
وارد کردن یا برداشتن کاپ می‌تواند دشوار باشد: ممکن است متوجه شوید که هنگام گذاشتن کاپ قاعدگی، نمی‌توانید آن را درست تا بزنید یا ممکن است فشار دادن پایه کاپ برای پایین و بیرون کشیدن آن سخت باشد.
پیدا کردن سایز مناسب می‌تواند دشوار باشد: کاپ‌های قاعدگی فری‌سایز نیستند، بنابراین ممکن است پیدا کردن سایز مناسب شما دشوار باشد. این بدان معناست که شاید مجبور شوید قبل از پیدا کردن برند مناسب برای خودتان، چند برند را امتحان کنید.
ممکن است به جنس کاپ آلرژی داشته باشید: بیشتر کاپ‌های قاعدگی از مواد بدون لاتکس ساخته شده‌اند، که آن را به گزینه‌ای خوب برای افراد مبتلا به آلرژی به لاتکس تبدیل می‌کند. اما این احتمال نیز وجود دارد که مواد سیلیکونی یا لاستیکی باعث واکنش آلرژیک در برخی افراد شوند.
ممکن است باعث تحریک واژن شود: اگر کاپ قاعدگی به درستی تمیز نشود، ممکن است واژن را تحریک کند. همچنین اگر کاپ را بدون روان‌کاری وارد واژن کنید ممکن است ایجاد ناراحتی کند.
ممکن است احتمال عفونت افزایش یابد: کاپ قاعدگی را خیلی خوب بشویید. آن را آبکشی کنید و بگذارید خشک شود. از کاپ یک‌بارمصرف استفاده مجدد نکنید و بعد از استفاده از آن دست‌های خود را بشویید.
انتخاب و خرید کاپ قاعدگی
قیمت کاپ قاعدگی
کاپ قاعدگی نسبت به تامپون و نوار بهداشتی مقرون به‌صرفه‌تر است، چون شما می‌توانید به طور متوسط بین ۳۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان برای یک کاپ بپردازید و برای حداقل شش ماه نیازی به خرید کاپ ندارید.
تامپون و نوار بهداشتی با توجه به این‌که پریود شما چقدر طولانی و سنگین است و هر چند وقت یک بار پریود می‌شوید، می‌تواند به طور متوسط هزینهٔ بیشتری در سال برای شما داشته باشد.
خرید کاپ قاعدگی مناسب
چطور کاپ قاعدگی مناسب خود را انتخاب کنیم و بخریم؟ برای بسیاری از زنان، استفاده از کاپ قاعدگی کاری بدیهی و بی‌نیاز از بررسی است. اما قبل از این‌که کاپ را جایگزین دیگر محصولات کنید، مطمئن شوید که می‌دانید چه اولویت‌هایی در مورد این محصولات بهداشتی دارید. مثلاً:
- چقدر به حفظ محیط زیست اهمیت می‌دهید؟
- چقدر می‌خواهید کمتر زباله‌های خطرساز برای طبیعت تولید کنید؟
- آیا کاپ برای شما هزینهٔ کمتری خواهد داشت؟
- آیا استفاده از آن راحت‌تر است؟
- آیا می‌خواهید در دوران قاعدگی خود رابطهٔ جنسی داشته باشید؟
اگر پاسختان به این سؤالات مثبت است، پس کاپ قاعدگی برای شما مناسب است. اما اگر هنوز مطمئن نیستید، با متخصص زنان خود در مورد گزینه‌ها و این‌که کدام محصول قاعدگی برای شما بهتر است، صحبت کنید.
در مورد سندرم پیش از قاعدگی بدانید.
