سینما و کودک: سن و نکات مهم سینما رفتن با بچه‌ها
مادری تعریف می‌کند که وقتی پسرم سه سال و نیمه بود، علاقهٔ زیادی به فیلم‌ها و مستندهای طبیعت داشت. بنابراین، وقتی من و شوهرم متوجه شدیم که سینمایی نزدیک خانه در حال نمایش مستندی دربارهٔ حیات وحش است، فوراً فرزندمان را به آنجا بردیم. هنگام ورود ساختمان سینما به نظر پسرم خیلی جالب آمد، اما از آنجا به بعد همه چیز خراب شد و خیلی هم سریع خراب شد. در این مطلب با علت خراب شدن این تفریح، علل ترس کودک از سینما، سن مناسب سینما رفتن کودک و نکات مهم سینما رفتن با کودکان آشنا شوید.
ادامهٔ ماجرا از زبان یک مادر
چراغ‌های سالن که خاموش شد، بدن او منقبض شد. صدای بیش از اندازه بلند موسیقی که در سالن پیچید، کودکم روی گوش‌هایش را گرفت. سپس، روی پرده، یک گله کاریبو در حال تاخت ناگهان به سمت ما آمدند، طوری که انگار از روی ما رد می‌شدند. در آن لحظه، پسرم دیگر کاملاً وحشت‌زده و هیستریک شده بود. ما بعد از 12 دقیقه از سالن خارج شدیم و سعی کردیم ترس‌های او و احساس گناه خودمان را با خرید سیب‌زمینی سرخ‌کرده برایش کاهش دهیم.
علل ترس کودک از دیدن فیلمی در سینما
حتی یک سینمای معمولیی بدون امکانات دیجیتال و تکنولوژی خاص نیز می‌تواند برای بچه‌های خردسال غافلگیرکننده و ترسناک باشد. اما چرا بچه‌ها گاهی از دیدن فیلم در سینما می‌ترسند؟
توی سینما همه چیز بزرگ‌تر، روشن‌تر و بلندتر است. برخلاف خانه که می‌توان تلویزیون را خاموش کرد یا برای استراحت به دسشتویی رفت، سینما می‌تواند به کودک تا حدی احساس گیر افتادن بدهد. همچنین برای بچه‌های خیلی خردسال سخت است که داستان یک فیلم بلند را دنبال کنند و این می‌تواند چالش نشستن حدود دو ساعته در یک مکان را حتی بیشتر کند.
سن مناسب سینما رفتن با کودک
به همین علت‌ها، بسیاری از کارشناسان به‌طورکلی به والدین پیشنهاد می‌کنند که فرزندان خود را تا زمانی که حداقل چهار سال یا در حالت ایده‌آل، پنج سال سن ندارند، به دیدن اولین تجربهٔ تماشای یک فیلم در سینما نبرند.
سینما رفتن با کودکان
با تمام اینها، اگر فکر می‌کنید کودک زیر پنج سال شما برای اولین ماجراجویی در سینما آماده است، این نکات مهم را مد نظر داشته باشید:
فیلم‌های کودکان را بشناسید
فیلم‌هایی را انتخاب کنید که به طور خاص برای کودکان بسیار خردسال ساخته شده‌اند. خیلی از والدین می‌توانند صحنه‌ای از فیلم‌ها و کارتون‌های کودکان را بازگو کنند که به طور جدی بچه‌هایشان را به هم ریخته است. این بدان معنا نیست که آنها فیلم‌های خوبی نیستند، اما یک کودک باید به اندازهٔ کافی بزرگ باشد تا بتواند مسائل ناراحت‌کننده‌ای مانند وقوع مرگ در شیرشاه و شکار در تارزان را روی پردهٔ بزرگ سینما هضم کند.
همچنین درک کنید که بیشتر کودکان زیر شش سال تفاوت بین خیال و واقعیت را نمی‌دانند. بنابراین اگر موجودی عظیم‌الجثه و با ظاهری عجیب و غریب را روی صفحه ببینند، حتی اگر موجود خیرخواهی باشد، و حتی اگر برای آنها توضیح دهید که واقعی نیست، باز هم برایشان ترسناک است. برای آنها دیدن مساوی باور کردن است.
اگرچه انتخاب‌ها کم است، اما فیلم‌هایی وجود دارند که کودکان بسیار کوچک می‌توانند از دیدن آنها در لذت ببرند. «ماجراهای المو در گروچ‌لند» و دیگر فیلم‌های «خیابان کنجد» گزینه‌های مطمئنی هستند؛ خط داستانی آنها ساده است، شخصیت‌ها آشنا هستند و تنش بزرگی وجود ندارد که بتواند کودک را ناراحت کند. تحقیق کنید و مثلاً با دوستانی که فیلم‌های مورد نظر شما را دیده‌اند مشورت کنید.
همچنین می‌توانید از اینترنت استفاده کنید. برخی سایت‌ها نظرهای خوبی به والدین ارائه می‌دهند که جزئیاتی در مورد فیلم‌ها دارد، مثلاً این‌که فیلم در مورد چیست، چه چیزی ممکن است برای کودک ترسناک یا آزاردهنده باشد و اطلاعات مفید دیگر.
به کودک آمادگی بدهید
اگر اولین بار است که کودکتان به سینما می‌رود، به او توضیح دهید که چراغ‌ها خاموش می‌شوند و از او انتظار می‌رود که مدتی بنشیند. به همان اندازه روشن کنید که او به‌هیچ‌وجه مجبور به ماندن در سینما نخواهد بود. یادآوری کنید که یک توالت درست بیرون در و یک لابی با چراغ‌های روشن نیز پشت در وجود دارد.
همچنین توضیح برخی جزئیات اولیه دربارهٔ فیلمی که او خواهد دید بسیار مهم است. داستان را به زبان ساده مرور کنید، در مورد شخصیت‌ها صحبت کنید. به این ترتیب، او زمان کمتری از فیلم را صرف درک ماجرا و زمان بیشتری را صرف لذت بردن از آن می‌کند.
از قبل تدارک ببینید
تصور کنید برای یک کودک چقدر تکان‌دهنده است که چند لحظه قبل از شروع نمایش بزرگ وارد یک پارکینگ شود و بعد با عجله به یک سالن تاریک هل داده شود. با در نظر گرفتن این موضوع، به‌موقع به آنجا بروید و زمان کافی داشته باشید که مثلاً پاپ‌کورن بخرید، و مهم‌تر از همه، صندلی‌ها را پیدا کنید.
در مورد کودکان، صندلی‌های خوب به معنای صندلی‌هایی است که فاصلۀ کافی از پردهٔ نمایش داشته باشند و درست کنار راهرو باشند تا از خروج و ورود آسان اطمینان حاصل شود. پتو یا عروسک آرامش‌بخش کودکتان و همچنین مقداری دستمال مرطوب کودک برای کثیفی ناشی از خوراکی‌ها و ریختن نوشیدنی نیز همراه داشته باشید.
انتظار واکنش غیرمنتظره را داشته باشید
حتی اگر اقدامات احتیاطی فوق را انجام دهید، باز هم ممکن است کودک بترسد یا گیج شود. بزرگسالان به دنبال چیزهای واضح هستند، مثل هیولاها، موجودات شرور زشت و داستان‌های پیچیده که ممکن است نامناسب باشند. اما ذهن یک کودک خردسال اغلب به گونه‌ای کار می‌کند که ما بیشتر وقت‌ها نمی‌توانیم تصورش کنیم.
به عنوان مثال، کودکی ممکن است از دیدن یک فیلم کاملاً گیج شده باشد، آن هم به این دلیل که نمی‌تواند بفهمد چگونه «یک آدم بد» می‌تواند چنین ماشین «خوبی» داشته باشد، یا مثلاً خواهرخوانده‌های شیطان‌صفت سیندرلا ممکن است فرزند شما را نترسانند، اما لوسیفر گربهٔ ناماداری سیندرلا ممکن است باعث کابوس دیدن او شود.
اگر فرزندتان به اندازهٔ کافی بزرگ است که بتواند همکاری کند، علامتی را مشخص کنید که با آن بتواند به شما اطلاع دهد فیلم بیش از حد تحملش است. به او بگویید اگر کمی ترسیده است، می‌تواند دست شما را بگیرد. اگر به استراحت نیاز دارد، می‌تواند با شما به لابی برود و قدم بزند. در نهایت، یک علامت یا کلمهٔ رمز بسازید که اگر فرزندتان دیگر نمی‌تواند تحمل کند و واقعاً می‌خواهد برود، به شما بگوید.
اگر این کلمه را گفت، بدانید که فقط به دنبال انجام کاری که یاد گرفته است نیست، بلکه واقعاً می‌خواهد برود و باید به درخواست او احترام بگذارید.
کودک را مجبور نکنید
هر کاری که انجام می‌دهید، یک کودک ناراحت را وادار به نشستن در سینما تا پایان فیلم نکنید، حالا چه دلیلتان این باشد که خواهر و برادرهای بزرگ‌ترش از رفتن ناراحت می‌شوند، چه این‌که می‌خواهید فرزندتان ببیند که در نهایت همه چیز در فیلم درست می‌شود.
پایان‌های شاد برای بچه‌های خیلی کوچک اهمیت زیادی ندارد. آنها وقتی از سینما خارج می‌شوند، هیولا را زنده و در حال خرخر به یاد می‌آورند، حتی اگر آنها در پایان فیلم مرده باشد. در مورد مسئلهٔ خواهر و برادر بزرگ‌تر هم می‌توانید بچهٔ کوچک‌تر را در خانه یا پیش دوستان خود بگذارید و همراه بچه‌های بزرگ‌ترتان به سینما نبرید تا زمانی که کوچولوها به قدر کافی بزرگ شوند. این برای آنها بهتر است و گذراندن زمان انفرادی در سینما یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای خواهر یا برادر بزرگ‌تر انجام دهید.
سرنخ‌ها را بدون دروغ دنبال کنید
اگر فرزندتان در حین دیدن یک فیلم از چیزی ناراحت شد، هنگام برخورد با موضوع، از سرنخ‌های او پیروی کنید. اگر بعداً به آن اشاره نکرد، شما هم به آن اشاره نکنید. اگر موضوع مطرح شد، توضیحات ساده و واضح بهترین تأثیر را دارند.
همچنین هیچ دلیلی هم برای دروغ گفتن وجود ندارد، شما باید بخش محدودی از حقیقت را به شکل آرام و صریح ارائه دهید، طوری که اطمینان‌خاطر مورد نیاز کودک را فراهم کند. پس به جای این‌که بگویید: «ممکنه مادر بامبی کشته شده باشه، اما من هیچ‌وقت نمی‌میرم که تو تنها بمونی!» می‌توانید بگویید: «نباید نگران باشی، چون اینجا هیچ شکارچی‌ای وجود نداره».
حتی اگر ایرادی در استدلال شما وجود داشته باشد، کودکان در این سن معمولاً آنها را پیدا نمی‌کنند. گاهی وقت‌ها طول می‌کشد تا بچه‌ها بر چیزی که آنها را ناراحت کرده است غلبه کنند و این به والدین ربط پیدا می‌کند، که صبورانه در این مسیر به آنها کمک کنند. این کمک حتی می‌تواند به معنای آن باشد که سینما رفتن را تا زمانی که کودکتان کمی بزرگ‌تر شود به تعویق بیندازید.
