توجه به مشکلات رفتاری بچه‌ها در خانه یکی از مهم‌ترین کارهای ماست
اگرچه بچه‌ها می‌توانند در مدرسه طیف وسیعی از مشکلات رفتاری را، از صحبت کردن مختل‌‌کنندهٔ کلاس گرفته تا دعوا و فحش دادن در زمین بازی نشان دهند، اما دلایل رفتار بد معمولاً ساده است. اگر بچه‌ای در مدرسه خیلی بدرفتاری می‌کند، فرض ما این است که او احساسات شدیدی دارد و برای ابراز این احساسات به کمک احتیاج دارد یا این‌که چیزی در مدرسه واقعاً مناسب او نیست. شما به عنوان یک والد می‌توانید تلاش کنید وضعیت او را در مدرسه تغییر دهید تا فرزندتان در آنجا اوقات بهتری داشته باشد. همچنین می‌توانید با فهمیدن این‌که احساسات فرزندتان چگونه بر سر راهش مانع ایجاد می‌کند و در اختیار گذاشتن راهی برای ابراز احساساتش، به او در خانه کمک کنید. در این مطلب با این راهکارها آشنا شوید.
در خانه چطور به فرزندتان کمک کنید
بچه‌ها بسته‌های کوچکی از احساسات بد را با خود حمل می‌کنند که اگر چیزی باعث تحریک آن احساسات شود، فکر و تعقلشان را تعطیل می‌کند. گاهی اوقات درس ریاضیات است که این کار را می‌کند و گاهی خوشحال و آرام بودن بچه‌های دیگر وقتی خودش چنین احساسی را ندارد. وقتی قوه‌ٔ تفکر کودک از کار می‌افتد، می‌تواند کار نامناسبی انجام دهد، چون توانایی فکر کردن قبل از اقدام، موقتاً از بین رفته است.
فرزندتان را مجازات نکنید
بچه‌ها مقصر احساسات بد نیستند و این‌طور نیست که خودشان آنها را بخواهند. فرزند شما بچه‌ٔ بدی نیست و شما هم به خاطر داشتن فرزندی با مشکلات رفتاری، آدم بدی نیستید. این اتفاقات به هر حال گاهی می‌افتد. تنبیه رفتار ناخوشایند فقط باعث می‌شود فرزندتان حس وحشتناکی نسبت به خودش داشته باشد و با مختل کردن بیشتر تفکر، مشکل را طولانی‌تر کند.
در مورد آثار بد تنبیه کودکان بدانید.
به آنچه در زندگی فرزندتان می‌گذرد فکر کنید
آیا با اتفاق بزرگی مانند طلاق و جدایی یا مرگ شخصی در خانواده روبه‌روست یا با عوامل استرس‌زای کوچک‌تر در بازه‌ٔ طولانی‌مدت، مثلاَ تمسخر خواهر و برادر بزرگ‌تر یا فشار از سوی پدر و مادر؟ انتقاد می‌تواند احساسات مثبت بچه نسبت به خودش را متزلزل کند. مسخره شدن می‌تواند او را وادارد به دنبال شخص کوچک‌تر یا جوان‌تری برود تا ناراحتی‌اش را بر سر او خالی کند. اگر از تمام خانواده به نحوی ضربه‌ای خورده باشد، ممکن است سعی کند احساسات شدیدش را به تنهایی کنترل کند تا به بار مشکلات شما نیفزاید. پس ریشهٔ مشکل را در زندگی بچه‌ها پیدا کنید.
صحبت کردن را امتحان کنید
ممکن است بچه‌ٔ شما بتواند مستقیماً آنچه را که آزارش می‌دهد به شما بگوید یا شاید مجبور باشید ابتدا شرایطی خاص فراهم کنید. بچه‌ها وقتی احساس امنیت، دوست داشته شدن و صمیمیت می‌کنند با بزرگسالان صحبت می‌کنند. شما می‌توانید با بازی سرزنده و پرشور با کودک، یا با گوش دادن بدون قضاوت و قطع صحبتش، این حس صمیمت و پیوند را در او ایجاد کنید.
اگر ابتدا از او سؤال مثبتی بپرسید، ممکن است تمایل بیشتری برای صحبت کردن داشته باشد. یک روز که روی چمن‌ها یا نیمکت پارک نشسته‌اید، یا برای پیاده‌روی بیرون رفته‌اید، یا بدون عجله داشتن در ماشینتان هستید، با لحنی آرام بپرسید: «اگه می‌تونستی مدرسه رو به هر شکلی که دوست داری تغییر بدی، چطوری می‌شد؟» یا «اگه می‌تونستی زنگ تفریح رو باب میل خودت کنی، چه تغییری توش می‌دادی؟» با این کار شما هم در مورد دشواری‌های مدرسه می‌شنوید و هم احساس درماندگی‌ای را که باعث می‌شود بچه‌ها تمایلی به صحبت نداشته باشند، از سر راهتان کنار زده‌اید.
در مورد نحوهٔ حرف زدن با بچه‌ها بدانید.
اگر بچه‌ای مشکل ادامه‌داری داشته باشد، ممکن است به بارها شنیده شدن نیاز داشته باشد و شما می‌توانید از راه گوش دادن، زندگی او را عوض کنید.
بگذارید فرزندتان به هم بریزد
بچه‌ها چیزهای زیادی را در درون خود نگه می‌دارند اما همیشه به دنبال راه‌هایی برای بیرون ریختن احساساتشان هستند. با آماده بودن برای «الم‌شنگه، از کوره در رفتن، یا اصرار بر این‌که کاری باید به طرز خاصی انجام شود، وگرنه دنیا از هم می‌پاشد، کمکشان کنید. بچه‌ها به خاطر یک چیز کوچک بسیار سختگیر خواهند شد، زیرا آنها آتشفشان کوچکی از احساسات درون خود دارند که هیچ ارتباطی با آنچه از آن ناراحت شده‌اند، ندارد. اما این تنها راهی است که برای بیان احساسات خود می‌شناسند.
این برای شما به عنوان والدین آسان نخواهد بود. ممکن است در آن لحظه‌ای که فرزندتان برای فروپاشی عاطفی انتخاب می‌کند، شما هم دقیقاَ به همان اندازه کج‌خلق و کلافه باشید، یا ممکن است برای انجام کاری تحت فشار شدید باشید. اما اگر در حین طغیان فرزندتان بتوانید زانو بزنید، دستتان را دور بدنش بیندازید و گوش دهید و بگذارید تا زمانی که لازم باشد به گریه‌اش ادامه دهد، نفع و کمک زیادی به او می‌رسانید. ممکن است بچه‌ٔ شما چیزهایی را بگوید که شنیدنشان دشوار است، مثل انتقاد از شما یا فاش کردن مشکلاتی که حتی نمی‌دانستید با آن روبه‌روست، اما اگر فرزندتان بتواند در حالی که از شما به عنوان هدف استفاده می‌کند تمام این احساسات را از طریق گریه بیان کند، احساس شنیده شدن و درک شدن خواهد کرد و در آینده می‌تواند در موقعیت‌هایی مشابه که می‌تواند باعث فروپاشی او شود، بهتر فکر کند. یک روز پس از تخلیه‌ٔ عاطفی بزرگ، به احتمال زیاد رفتار او در مدرسه، با دوستانش و با شما به غایت بهتر خواهد بود.
یکی از مادرها داستانی را روایت می‌کند از زمانی که خودش از پدر دو دخترش جدا شد و با شخص دیگری ازدواج کرد. یکی از دخترهایش از این تحولات فوق‌العاده خشمگین بود. او تقریباً قادر به انجام هیچ‌کدام از تکالیف کلاس سوم خود نبود و در خانه بارها و بارها همان احساسات بد را ابراز می‌کرد. یک بار که او پشت کمد مخفی شده بود و گریه می‌کرد و می‌لرزید و عرق می‌ریخت، مادرش از محدوده‌ٔ لگد زدن او فاصله گرفت اما مدام دستش را به سمت فرزندش می‌برد و می‌گفت: «من واقعاً تو رو دوست دارم و متأسفم که این چیزها برات سخت بوده». دخترش دست او را می‌کشید و داد و فریاد زد و مدت زیادی را گریه کرد. سرانجام تصمیم گرفت که گریه‌اش تمام شده است و کمی آب‌پرتقال خواست. بعد حمام خواست و مادرش وان را برای او پر کرد. پنج دقیقه بعد، مادر صدای دخترش را شنید که در حمام می‌خواند: «من عاشق مامانمم، من عاشق بابایی‌ام، عاشق زندگی و عاشق گل‌هام». به زودی نمرات او پیشرفت خیلی خوبی کرد و احساس بیزاری از مدرسه از بین رفت. مادرش که می‌ترسید دخترش مجبور باشد تا آخر عمر با مسائل یادگیری دست و پنجه نرم کند، حیرت‌زده شده بود. طی شش ماه و پس از چند طغیان و گریه‌ٔ شدید دیگر، دخترش همه چیز را به جای اول برگردانده بود. اگر بچه‌ای مشکل ادامه‌داری داشته باشد، ممکن است به بارها شنیده شدن نیاز داشته باشد و شما می‌توانید از طریق این بارها گوش دادن، کل زندگی او را عوض کنید.
به فرزندتان نزدیک بمانید
اگر برای نزدیکی و صمیمیت وقت بگذارید، همیشه می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تا روز بهتری در پیش‌دبستانی و مدرسه داشته باشد. کمی زودتر از خواب برخیزید تا در آغاز روز مدتی وقت آرام و آسوده را با بچه‌ٔ خود سپری کنید. کمی آغوش یا نوازش بازیگوشانه‌ٔ صبحگاهی می‌تواند او را برای یک روز بهتر آماده کند.
سپس او در حالی به مدرسه می‌رود که احساس نزدیکی و پیوند بیشتری با شما دارد و وقتی با عامل تحریک‌برانگیزی روبه‌رو می‌شود کمی محکم‌تر خواهد بود. درست مثل خود ما که وقتی رابطهٔ عاطفی عمیقی با همسر، یک دوست خیلی صمیمی، یا عشقمان داریم، طی روز و سر کار احساس بهتری خواهیم داشت و در مقابل مشکلات قوی‌تر هستیم.
با فرزند خود بازی کنید
با بچه ساعات بازی ترتیب بدهید تا او بتواند بخشی از توجهی را که می‌خواهد با رفتار نامناسب در مدرسه جلب کند، از شما دریافت کند. همچنین ممکن است درک بهتری از آنچه در ذهنش می‌گذرد پیدا کنید. از زمان بازی به عنوان راهی برای کشف آنچه فرزندتان را آزار می‌دهد، استفاده کنید. وقتی بچه‌ای بدرفتاری می‌کند، گاهی اوقات بازی وانمودی و نمایشی می‌تواند به آشکار کردن آنچه در ذهنش می‌گذرد و این‌که چرا این‌قدر عصبانی و تحریک‌پذیر است، کمک کند.
مطلب مشکلات رفتاری بچه‌ها در مدرسه را ببینید.
