هفتهٔ چهارم ماه ششم بعد از زایمان

در این هفته شما وارد روزهای اول از هفتهٔ چهارم ماه ششم بعد از زایمانتان می‌شوید. در این مطلب می‌توانید با مواردی در وضعیت زندگی مادر طی این هفته و همچنین رشد کودک در هفتهٔ چهارم از ماه ششم پس از تولدش آشنا شوید.

زندگی و احساسات مادر

کمبود خواب یکی از مشکلات اصلی والدین یا یک تازه‌مادر در ماه‌های اول بعد از زامانش است. وقتی کمبود خواب به بخش ثابتی از زندگی تبدیل می‌شود، کارایی شخص کاهش می‌یابد. افرادی که با یک کودک شیرخوار سر و کله نمی‌زنند ممکن است هیچ تصوری از مشکلات شما نداشته باشند، پس توضیح و انتظار همدلی از طرف آنها راه به جایی نخواهد برد. برای بهبود شرایط، شما به یک رویکرد و برنامهٔ مشخص‌تر نیاز دارید که می‌تواند به شکل زیر امتحانش کنید:

بیشتر خوابیدن کودک: بیشتر شیرخواران در این سن دیگر می‌توانند تمام طول شب را، یعنی پنج یا شش ساعت متوالی بخوابند. اگر کودک شما چنین نیست، بهتر است درباره‌ٔ روش‌های مختلف خواباندن کودک تحقیق کنید و روش متناسب با خانوادهٔ خود را انتخاب کنید.

افزایش زمان خواب شما: برای داشتن زمان طولانی‌تری برای خواب شاید بهتر باشد که این ترفندها را امتحان کنید:

• در طول وقت استراحت یا وقت ناهار در سر کار کمی چرت بزنید یا اگر در خانه هستید هنگام چرت زدن کودکتان شما هم بخوابید.
• برخی کارهای روزانه را ساده‌تر کنید یا آنها را به دیگران بسپارید تا بتوانید استراحت کنید.
• زودتر به رختخواب بروید و گاهی خواباندن کودک را به عهدهٔ همسرتان بگذارید.
• یک برنامهٔ خواب و بیداری ثابت و منظم ایجاد و سعی کنید هر روز در زمان ثابت و مشخصی بخوابید و بیدار شوید.

افزایش کیفیت خواب: راهکارهایی برای بهره‌ٔ بیشتر از خواب نیز وجود دارد که برخی از آنها می‌تواند به شکل زیر باشد:

• اتاق خواب خود را مساعد و مهیای خوابیدن کنید.
• وظایف شغلی و کارهای خانه را از تختخواب و ترجیحاً از اتاق خوابتان دور نگه دارید.
• اطمینان حاصل کنید که تشک شما راحت است و اگر ۱۰ سال از عمر تشکتان گذشته، وقتش است که یک تشک جدید بخرید.
• نور، دما و سروصدا در اتاق خواب را به میل خود تنظیم کنید. به‌طورکلی، هرچه اتاق تاریک‌تر، خنک‌تر و ساکت‌تر باشد بهتر است.
• قبل از خواب، ذهن و جسم خود را آرام کنید تا بتوانید سریع‌تر بخوابید و خواب عمیق‌تری داشته باشید.
• یوگا، حرکات کششی، تکنیک آرام‌سازی پیش‌روندهٔ عضلانی، تنفس عمیق، دوش گرفتن و ماساژ گرفتن از جمله راه‌های تمدد اعصاب و آرام یافتن قبل از خواب است.
• وعده‌های غذایی مغذی و میان‌وعده‌های سبک بخورید.
• از خوردن کافئین در اواخر روز خودداری کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• سعی کنید سخت‌ترین یا خسته‌کننده‌ترین کار خود را در اوایل روز انجام دهید و بعد در ادامهٔ روز هم انتظار انجام کار زیادی از خودتان نداشته باشید.

رشد و زندگی کودک

کودک شما حالا همه چیز را تقریباً به خوبی شما می‌بیند و می‌شنود. مهارت‌های ارتباطی او نیز به سرعت در حال رشد است و شما این را در جیغ و دادهای او، کلمات نامفهوم و تغییرات تن صدایش می‌بینید. اصوات او می‌توانند نگرش یا واکنش‌های او مثل شادی، اشتیاق یا حتی رضایت او از حل یک مشکل را نشان دهند. همچنین در این سن، حدود نیمی از کودکان، کلمات نامفهومی را با تکرار چندبارهٔ یک هجا تولید می‌کنند. مثلا «با»، «دا»، «ما» یا ترکیبات حروف صدادار و بی‌صدا. برخی از آنها حتی یک یا دو هجای دیگر را اضافه می‌کنند و اصوات پیچیده‌تری می‌سازند.

شما می‌توانید با تکرار هر چیزی که کودک می‌گوید او را تشویق کنید و این کار را به یک بازی تبدیل کنید. مثلاً بگویید: «گوسفنده می‌گه بععع یا یه بز می‌گه مععع» و یا هنگامی که هجایی را می‌شنوید که نمی‌توانید شناسایی کنید، فقط با شوق و ذوق پاسخی شبیه به این بدهید: «بله، این یه ماشینه، ببین چقدر براقه»، چون کودکتان خوشحال می‌شود که شما گفت‌وگو را ادامه می‌دهید.

در رابطه با سلامت کودک لازم است بدانید که پزشک کودکتان احتمالاً طی این هفته‌ها، دوره‌های بعدی دریافت واکسن‌هایی مثل واکسن‌ هپاتیت B، واکسن پنومنوک؛ PCV، واکسن سه‌گانه، واکسن فلج‌اطفال و واکسن هیب؛ HIB را برای کودک شما توصیه خواهد کرد. واکسن هپاتیت B از کودک در برابر ویروسی که باعث بیماری هپاتیت B می‌شود محافظت می‌کند و واکسن سه‌گانه با ویروس‌هایی که باعث دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه می‌شوند مقابله می‌کند. واکسن پنوموکوک نیز کودک را در برابر منشأ بیماری‌های مننژیت باکتریایی، ذات‌الریه یا سینه‌پهلو و عفونت گوش محافظت می‌کند. همچنین واکسن هیب با آنفلوانزای هموفیلوس نوع B مبارزه می‌کند.

اگر پزشک یا پرستار اجازه داد می‌توانید کودکتان را در حین واکسن زدن در آغوش خود نگه دارید، به جای اینکه روی تخت گذاشته شود. آرامش خود را حفظ کنید و با صدایی آرام‌بخش و تسکین‌دهنده با فرزندتان صحبت کنید و ذهنش را منحرف کنید. کودک شما، لحن صدا و زبان بدنتان را می‌فهمد و آرام می‌شود. پس از دریافت واکسن نیز به کودکتان شیشه‌شیر یا شیر خودتان را بدهید تا گریه‌ٔ او تسکین پیدا کند. شواهدی وجود دارد که شیر دادن به یک کودک در طول واکسیناسیون و در صورت امکان، منجر به گریه و ناراحتی کمتر او می‌شود. هرچند به‌طورکلی، آمپول زدن بچه‌ها برای پدر و مادر دلخراش‌تر از خود کودکان است که خیلی زود درد آن را فراموش می‌کنند.